Ký ức với chị là những ngày tuổi thơ của hai chị em đầy cảm xúc. Mẹ bận rộn đi làm cả ngày chỉ còn hai chị em ở nhà với thế giới của trẻ con trong trẻo, thuần khiết. Sau đó là kí ức về làng là những ngày xóm Chùa Cuối nghèo xơ xác. Mẹ phải bán chỉ vàng tích cóp mua chiếc máy khâu để làm may kiếm thêm tiền nuôi hai chị em. Con bé Dở bị gã bán đậu phụ cưỡng hiếp mà chết sớm. Trong làng, cũng có người giàu như nhà bác Cương làm ở Sở lao động thương binh xã hội là nhiều vàng nhất nhờ chính sách...
Sau khi Lượt bị bắt, Hoan được cử thay Lượt làm đội trưởng. Từ sáng kiến của Thuộc, trong vai cô hàng xén, Thư đã dụ được hai tên lính Pháp chăn bò mải...
Một tổn thất xảy ra. Trong lần đón du kích về bàn giao kho súng, do có kẻ phản bội, Lượt – người Đội trưởng thiếu niên du kích Đình Bảng đã sa vào tay kẻ...
Sau giờ phút thiêng liêng trong đêm bác Nhã thay mặt Chi bộ đảng, công nhận thành lập lại Đội thiếu niên du kích, các bạn thấy mình như già dặn, lớn hơn...
Từ cuối năm 1949, giặc Pháp đã tăng cường lực lượng chiếm đóng, bắt giết những người tham gia kháng chiến. Từ khi giặc về lập bốt, Đội thiếu niên du kích...