Phan Đăng Lưu là con trai trưởng trong nhà, lại là người có chí lớn, chỉ lo mải mê học hành. Cha mẹ anh thấy con đã trưởng thành mới tìm mối dựng vợ cho con trai. Nghe lời cha mẹ, Phan Đăng Lưu kết hôn với cô gái tên là Nguyễn Thị Danh, gọi là cô Chín. Trong khoảng thời gian về nghỉ ở quê chờ đợi thời gian đi nhận việc, Phan Đăng Lưu đã giao tiếp với thầy giáo Tăng, một ông giáo làng có lòng yêu nước.
Ngoài lúc học ở nhà thầy Lê Hảo, Cục, Cù Lao , và bọn trẻ trong làng còn phụ giúp gia đình chăn trâu, trồng dâu nuôi tằm, nghề rất phát triển ở làng Hòa...
Trong lúc chờ đợi trường mới, Cục và Cù Lao được anh Bốn Linh cho đến học ở nhà thầy Lê Hảo. Thầy Lê Hảo đã cải cách hoàn toàn nội dung giảng dạy. Thày...
Chú Hai Quân dắt Cục và Cù Lao đi thăm làng. Những cảnh vật và con người nơi thôn quê làm chú Hai xúc động và mờ mờ nhận thấy ý nghĩa chữ đất nước và sông...