Trong lá thư cuối cùng gửi về gia đình, Cừ đã công nhận những suy nghĩ sai lệch của mình về giáo dục trong gia đình, những nền nếp, đạo đức gia phong là nền tảng, cốt lõi của văn hóa dân tộc, của sự bền vững gia đình, lẽ ra anh phải trân trọng, tự hào thì thay vào đó anh đã miệt thị nó, quay lưng với nó. Đúng như lời người cha đã dạy, rời bỏ đạo đức là gặp ngay hung bạo, khi Cừ quay lưng lại với đạo đức truyền thống, anh trốn ra nước ngoài cùng người tình đã phải đối đầu với biết bao điều hung bạo,...
Trước tình hình trong nước nhiều nơi dân chúng nổi dậy, Vua Gia Long đặt ra câu hỏi dân chúng quá bất binh vì quan lại hay lòng người đang hoài niệm nhà...
Đọc xong đoạn kết “ Đoạn trường tân thanh”, hai anh em Nguyễn Thiện, Nguyễn hành đều cảm nhận, “ Đoạn trường tân thanh” không chỉ là giấc mơ...