Trong diễn biến trước, giặc Pháp trở lại Nghĩa Lộ nhanh quá khiến cho cả chính quyền mới và người dân bất ngờ. Hà Thiết Hùng, một thanh niên người Tày nhận nhiệm vụ của thường vụ huyện uỷ ra báo cáo tình hình với Tỉnh uỷ, anh đề xuất đưa bộ đội địa phương huyện lên thành trung đội địa phương và xin tỉnh trang bị vũ khí và huấn luyện chiến đấu. Hà Thiết Hùng và Hoàng Đình Hưởng mang tài liệu chỉ đạo của tỉnh uỷ trở về qua bản Khao thì bị quân Pháp truy đuổi. Hai người trốn lên phía đèo Da, mỗi người...
Nhìn tấm thân xanh xao, yếu ớt của Quỳnh, thím Ba và O Hường không khỏi thương xót. Hai người phụ nữ ra sức khuyên nhủ và bầy ra một đống đồ lề nào quân...
Chuyện của Quỳnh được sôi nổi bàn tán khắp nơi chiến khu. Mọi người thi nhau phỏng đoán, đánh cược với nhau vể chuyện em về hay ở lại. Năm đó là năm gian...