Lệnh trưng thu thóc của phát xít Nhật như một tiếng sét đánh vào giữa làng, khiến dân tình nháo nhác sợ hãi, lo lắng. Làng xóm chìm trong nỗi lo mới, kẻ thù xâm lăng bây giờ là phát xít Nhật vốn nổi tiếng hiếu chiến và cực kì tàn bạo. Chánh Hậu sốt ruột, lo lắng khi việc thu thóc nộp cho phát xít Nhật ở các xã còn chưa hoàn thành. Chánh Hậu nghĩ ra cách thảo sẵn biên bản vay thóc bắt các nhà giàu phải giao thóc cho nhà nghèo để nộp, sau này bắt họ đi cày thuê để trả nợ, mười cân thóc ba buổi cày....
Trúng tuyển, nhận quyết định nhập ngũ, Thoảng về thăm nhà. Bữa cơm liên hoan cho Thoảng đi bộ đội vẫn đông như ngày Thoảng đi học nhưng không khí có vẻ...
Làng hứng chịu đợt tấn công đầu tiên của giặc Mĩ bằng những tiếng nổ rợn người và những tiếng ù ù như sấm liên hồi. Con trâu của ông Sửu đang cày trên...
Chuyện gia đình Hiền bị quy là thành phần địa chủ có nợ máu với nhân dân khiến thầy Hiền hận mà bỏ làng đi khai hoang Tây Bắc, chị em Hiên bị xa lánh,...