Làng Mai bước vào vụ thuế cũng là lúc địa hạt phủ Lạng Giang bỗng bùng phát dịch sốt rét. Làng Mai bị chết ba người, hai đứa con nhà bà Cua và ông Mễ. Mất ông Mễ, ông Hậu mất đi người coi cam chỉn chu, tận tuỵ, ông tiếc ngẩn, tiếc ngơ. Giờ đây Hạnh đã vui vẻ trở lại, cô cũng cởi mở hơn với Sinh. Nhà ông Hậu vừa trải qua một vụ cướp, ông bị mất ba con trâu mộng. Cũng thời gian này, ở ấp Tam Sơn, phủ Lạng Giang phong trào Việt Minh đã phát triển mạnh. Lớp học chính trị, tập võ thuật, rèn đội ngũ,...
Mùa đông năm 1951, sau chiến dịch biên giới , ta từ cầm cự đang chuyển sang giai đoạn phản công. Nhưng trong tình thế này chưa thể lường trước được địch...
Mặc dù bị địch tra tấn dã man nhưng Sào quyết không khai một lời. Anh tình nguyện ở lại trong ngục tù của địch để thu hút sự chú ý của chúng, giữ bí mật...
Mùa cốm tới với làng Cam Đồng. Ông Yểng thấy vui vui trong lòng. Ông thì say sưa nghiền diêm sinh làm thuốc súng. Cắm và Mòn đã thuyết phục Cai Sẩu và anh...