Làng Mai bước vào vụ thuế cũng là lúc địa hạt phủ Lạng Giang bỗng bùng phát dịch sốt rét. Làng Mai bị chết ba người, hai đứa con nhà bà Cua và ông Mễ. Mất ông Mễ, ông Hậu mất đi người coi cam chỉn chu, tận tuỵ, ông tiếc ngẩn, tiếc ngơ. Giờ đây Hạnh đã vui vẻ trở lại, cô cũng cởi mở hơn với Sinh. Nhà ông Hậu vừa trải qua một vụ cướp, ông bị mất ba con trâu mộng. Cũng thời gian này, ở ấp Tam Sơn, phủ Lạng Giang phong trào Việt Minh đã phát triển mạnh. Lớp học chính trị, tập võ thuật, rèn đội ngũ,...
Việc Chỉ huy trưởng bị đưa đi mất tích trong đêm và tin Vệ -to- đầu bị bắt cùng với chỉ huy trưởng có thể hiện nay đang bị giam ở lao Tòa Khâm, làm Lượm...
Ở buổi đọc truyện trước, bọn lính ngục bắt tù con nít phải dọn cầu tiêu của hai dãy ba-ti- măng 1 và 2. Nhân cơ hội này, băng Lép -sẹo, đứa nào cũng giấu...