Làng Mai bước vào vụ thuế cũng là lúc địa hạt phủ Lạng Giang bỗng bùng phát dịch sốt rét. Làng Mai bị chết ba người, hai đứa con nhà bà Cua và ông Mễ. Mất ông Mễ, ông Hậu mất đi người coi cam chỉn chu, tận tuỵ, ông tiếc ngẩn, tiếc ngơ. Giờ đây Hạnh đã vui vẻ trở lại, cô cũng cởi mở hơn với Sinh. Nhà ông Hậu vừa trải qua một vụ cướp, ông bị mất ba con trâu mộng. Cũng thời gian này, ở ấp Tam Sơn, phủ Lạng Giang phong trào Việt Minh đã phát triển mạnh. Lớp học chính trị, tập võ thuật, rèn đội ngũ,...
Nhân lúc xin đi ngoài, Lượm bất chợt lóe lên ý định bỏ trốn. Nó cố hết sức xoắn vặn bẻ gãy một đoạn dây thép treo lòng thòng ở góc tường nhà xí, dùng đoạn...
Lượm và thằng bán kẹo gừng cùng bị đưa vào giam ở phòng tạm giam của Ty mật thám An ninh. Trong cái chuồng kiên cố, tối tăm, nhớp nhúa ấy chúng nhốt hơn...
Sau khi cùng với đồng bọn hành động bắn chết anh Đồng-râu ở Vĩ Dạ, Nguyễn Trì dẫn hai nhân viên di động về phục ở đầu cầu Bao Vinh để đón bắt Lượm và Tư...