Trong làng, Thoảng đi học cũng được gần nửa năm, ông Thuận rời làng cũng được chừng một năm rồi. Một người là đi thoát li để nay mai sẽ là cán bộ làm rạng danh gia đình, còn một người bỏ quê mà đi như bị ruồng rẫy, tủi hổ. Ông Thuận cùng lứa với ông Thỉnh trong làng nhưng hai người ít giao du với nhau chẳng vì một lí do cụ thể nào. Trước ngày đi Tây Bắc, ông Thuận đưa chút tiền cho ông Thỉnh nhờ cậy ở nhà bảo ban hai chị em Hiền. Từ ngày tránh mặt Thuỳ, Hiền cũng ít giao du với ai trong làng tới...
Ông Yểng có ba người con gồm Sẩu, Sào và Tiển. Tiển là con út trong gia đình. Tuổi mười ba em đã nhận ra sự kìm kẹp của bè lũ tay sai, thực dân với làng...
Tố đã sống những ngày dài đói khổ, hiểm nguy, bất trắc. Cái chết có thể đến ngay trong gang tấc, vì anh phải giáp mặt với một kẻ thù có chính quyền, có...
Bọn tề ác không chỉ ngày đếm lùng sục săn lùng người lạ, bắt dân nộp thuế thân, thóc gạo, lợn gà cho đồn Tây mà chúng còn lấy nước chạy cối ngàn độc quyền...