Sau khi tiêu diệt được tên Việt gian Nguyễn Trì và tước được của nó khẩu “ côn mười hai”, Lượm và Thúi cố lủi thật nhanh giữa cánh đồng lúa chín. Gặp một con hói lớn, bên kia con hói cách chừng hai vạt ruộng là một lũy tre dài . Đó là lũy tre dọc con đường ven bờ sông quãng lên trên cống Phát Lạc. Cánh đồng bên kia sông thuộc địa phận làng Lượm. Hai đứa định ngồi nghỉ rồi bơi qua sông thì bất ngờ gặp lại Lép-sẹo.
Chú Hai Quân dắt Cục và Cù Lao đi thăm làng. Những cảnh vật và con người nơi thôn quê làm chú Hai xúc động và mờ mờ nhận thấy ý nghĩa chữ đất nước và sông...
Ở buổi đọc truyện trước, tiểu thuyết “Quê nội” đưa người nghe trở lại với những ngày tháng chú Hai Quân bị bọn bị đế quốc phong kiến áp bức, cực chẳng đã...