Trong ngục giam, Vũ Trinh và Nguyễn Văn Thành đều cho rằng Nguyễn Du khôn ngoan, ngoài lo tròn bổn phận trong thì lo trước tác lập thư cho mình, cho đời. Giữa bão táp dữ dội mà lòng Nguyễn vẫn yên. Nhưng thực ra lòng Nguyễn Du đang nổi sóng. Những sự kiện liên tiếp xảy ra nơi sân chầu, làm cho Nguyễn sửng sốt. Thanh Nghệ đói kém, thổ phỉ thi nhau nổi lên. Thuộc lại Bắc Thành có kẻ giả làm quan sai bắt người đòi chuộc. Tàu của Phú Lãng Sa đậu ở nến Đà Nẵng nhắc lại hoà ước...
Sự linh lợi thông minh, ham hiểu biết cùng những suy nghĩ sớm già dặn của Côn đã khiến ông Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc không khỏi ngạc nhiên và mừng thầm....
Từ lúc thân mẫu là bà Hoàng Thị Loan mất ở Huế, trở về sống cùng cha và anh trai, chị gái tại làng Sen, bao tình cảm mẫu tử thiêng liêng chú bé Côn đã...