Trong ngục giam, Vũ Trinh và Nguyễn Văn Thành đều cho rằng Nguyễn Du khôn ngoan, ngoài lo tròn bổn phận trong thì lo trước tác lập thư cho mình, cho đời. Giữa bão táp dữ dội mà lòng Nguyễn vẫn yên. Nhưng thực ra lòng Nguyễn Du đang nổi sóng. Những sự kiện liên tiếp xảy ra nơi sân chầu, làm cho Nguyễn sửng sốt. Thanh Nghệ đói kém, thổ phỉ thi nhau nổi lên. Thuộc lại Bắc Thành có kẻ giả làm quan sai bắt người đòi chuộc. Tàu của Phú Lãng Sa đậu ở nến Đà Nẵng nhắc lại hoà ước...
Giám quân Lý Bí đưa ba mươi chiến thuyền cùng một ngàn binh tướng xuống ngã ba Hạc Trì, cho chia đội chiến thuyền đóng thành ba trại khống chế các dòng...
Hết ngày thứ ba không thấy Lý Bí đến chịu tội, cho rằng Mạc Thanh thông đồng với Giám quân lừa gạt mình, Thạch Đạt lệnh cho quân lính đem xử trảm Mạc...