Mười bẩy năm ở chốn cung đình, Nguyễn đã hiểu ra nhều điều. Đặt chân vào chốn quan trường, con người không còn là mình nữa. Chính vì vậy, trong khi thiên hạ đua nhau học, đua nhau làm quan thì Nguyễn lại không muốn các con, cháu của mình đi theo con đường quan lộ nữa. Nguyễn xin phép Hoàng đế Gia Long về quê hai tháng, nói là để sửa sang phần mộ tổ tiên nhưng cũng là để gặp Nhưng để bàn về chuyện học hành, tương lai của các con, cháu.
Các ngả đường đi Hoàng Liên đã bị bọn Ngao phục kích đón lõng, Tiển chỉ còn cách lần mò trên những vệt đường mòn xuyên qua các khu rừng già. May mắn, Tiển...
Nhờ có Tiển mà cả làng Nhuần tản cư an toàn. Trên đường về Hoàng Liên báo cáo với Bí thư huyện uỷ Tố, Tiển chạm trán bọn biệt kích phục kích bao vây...
Trong thế bị thua đau, địch âm mựu xây dựng Phong Sa thành môt tập đoàn cứ điểm lớn và lập ra một tổ chức phản động mới, tên viết tắt bằng bốn chữ GCMA,...
Mùa đông năm 1951, sau chiến dịch biên giới , ta từ cầm cự đang chuyển sang giai đoạn phản công. Nhưng trong tình thế này chưa thể lường trước được địch...