Con nhà nghèo là tiểu thuyết của Hồ Biểu Chánh xuất bản năm 1930, được xây dựng với hai tuyến nhân vật là giới điền chủ quyền thế và giới tá điền bị trị, trong một xã hội thuở giao thời giữa phong kiến và Tây hóa. Cô Tư Lựu con nhà tá điền, bố mẹ mất sớm, có hai người anh là cai tuần Bưởi và Ba Cam. Cai tuần Bưởi là tá điền của bà Cai Hiếu và vợ chồng cậu Hai Nghĩa, còn Ba Cam làm tài xế xe hơi cho một ông thầy kiện ở Sài Gòn.
Niềm vui hạnh phúc do cái chết của cụ cố tổ đem lại không chỉ ngập tràn trong tâm hồn các thành viên trong gia đình cụ cố Hồng mà còn lan tỏa ra cả ngoài...
Vì năm đồng bạc , Xuân tóc đỏ đã tố cáo cái tin gây sốc là việc ông Phán mọc sừng trước mặt cụ cố tổ khiến cụ lăn đùng ra
và cấm khẩu vì biết tin con...
Bà Phó Đoan cho mời ông đốc tờ Trực Ngôn lên thăm khám cho cậu Phước. Đốc tờ Trực Ngôn cho rằng cậu không có bệnh gì cả, chỉ là đến tuổi dậy thì nên tâm...
Tin cô Tuyết đi chơi với Xuân tóc đỏ làm mọi người trong nhà cụ cố Hồng nhao lên. Trong khi cụ bà với những tư tưởng hủ lậu phản đối kịch liệt chuyện chơi...