Con nhà nghèo là tiểu thuyết của Hồ Biểu Chánh xuất bản năm 1930, được xây dựng với hai tuyến nhân vật là giới điền chủ quyền thế và giới tá điền bị trị, trong một xã hội thuở giao thời giữa phong kiến và Tây hóa. Cô Tư Lựu con nhà tá điền, bố mẹ mất sớm, có hai người anh là cai tuần Bưởi và Ba Cam. Cai tuần Bưởi là tá điền của bà Cai Hiếu và vợ chồng cậu Hai Nghĩa, còn Ba Cam làm tài xế xe hơi cho một ông thầy kiện ở Sài Gòn.
Nghe lời Hương quản, Cai tuần Bưởi lên chịu lỗi với bà Cai và mợ Hai thì bị bà Cai mắng chửi, đuổi về , mợ Hai thì gay gắt miệt thị. Nhịn nhục, Bưởi ra...
Cai tuần Bưởi tính lên nhà cậu Hai Nghĩa thông báo Tư Lựu đã sinh con trai nhưng liệu thế ở nhà cậu Hai khó nói chuyện được, nên tính ra đường đón cậu mà...