Trước cách mạng tháng Tám, chú Hai Quân bị đế quốc phong kiến áp bức nên phải bỏ làng, bỏ người vợ cả ra Cù Lao Chàm sinh sống. Ở đây, chú Hai lấy một người đàn bà khác, sinh được một cậu con trai đặt tên là Cù Lao. Cách mạng thành công, cha con chú Hai tìm về quê, sinh sống ở làng Hoà Phước. Cù Lao có cặp mắt xếch, nước da đen thui. Sự xuất hiện của Cù Lao khiến thằng Cụt và bọn trẻ trong làng vô cùng lạ lẫm, chúng gọi Cù Lao là thằng mọi biển và bịa đặt những chuyện li kì về Cù Lao.
Khi bố cậu bé Hồng chết, mẹ cậu phải bỏ đi tha hương cầu thực vào Thanh Hóa để kiếm tiền trả nợ, rồi lại mang thai với một người đàn ông và bị họ hàng gán...
Bố Hồng vì nghiện ngập đã thôi việc nhà nước, cầm văn tự địa đồ lấy tiền tiêu sài. Của cải trong nhà dần dần đội nón ra đi, mẹ Hồng phải đưa em gái cậu...
Tác phẩm "Những ngày thơ ấu” mở đầu bằng hình ảnh một gia đình giả dối. Cha mẹ cậu bé Hồng lấy nhau do “bài tính” của hai gia đình. Giữa họ, trước và sau...