Chú Hai Quân dắt Cục và Cù Lao đi thăm làng. Những cảnh vật và con người nơi thôn quê làm chú Hai xúc động và mờ mờ nhận thấy ý nghĩa chữ đất nước và sông núi. Những câu chuyện của người già ở làng khiến những đứa trẻ như Cục và Cù Lao vô cùng lạ lẫm và thích thú.
Cục và Cù Lao theo gia đình tản cư lên Phú Đa và ở lại nhà dì Năm Chi. Nhưng Phú Đa lại bị giặc tràn đến. Bà con lại phải di tản lên Bến Dầu. Cù Lao được...
Cù Lao được giao nhiệm vụ giữ kho vũ khí quân sự . Bà con làng Hòa Phước dốc lòng dốc sức chuẩn bị cho cuộc kháng chiến sau khi Pháp đã quay trở lại miền...
Nhiều tin đồn trái ngược giặc đã chiếm Tuý Loan, phía Đà Nẵng. Người dân tản cư càng đông. Nhưng nhiều người vẫn lo cày cuốc làm ăn, không rời khỏi làng....
Ngoài việc dạy học, Cục và Cù Lao còn được tham gia làm công tác quần chúng. Nhờ đó mà những người như bà Hiến, ông Bốn Rị đã biết nhìn xa trông rộng và...