Ở tuổi lên năm, Nguyễn Sinh Côn sớm bộc lộ tư chất thông minh rất thích được nghe cha và các bạn bình văn, bàn chuyện thời thế. Những điều chua hiểu Côn hay thắc mắc với cha, với bà và mẹ. Hoàn cảnh gia đình lúc này rất khó khăn, đất nước nô lệ, nhân dân nô lệ, anh Nguyễn Sinh Sắc không muốn ra làm quan mà muốn được học lên cao mở rộng tầm mắt. Để thuận lợi cho việc học tập, anh cùng vợ và hai con trai lên kinh đô Huế. Cuộc chia tay đầy bịn rịn giữa kẻ ở người đi, với Nguyễn Sinh Côn đó là lần đầu...
Sau khoảng thời gian hơn ba tháng làm phu đào đất cho người bạn tù của Dũng đang ở vị thế bưởng trưởng, Lãm cảm thấy kiệt sức , nhục nhã vì bị bóc lột sức...
Nam tìm gặp lại vợ chồng Lãm nhưng họ đã đi khỏi khu phố. Anh nhờ chị hàng nước gửi giúp ít đồ, một số tiền cho vợ chồng gã và có nhã ý mời hai vợ chồng...
Cô vợ của Lãm gõ cửa nhà Nam vào một đêm mưa gió. Đánh vào lòng trắc ẩn của anh, sau khi xin ăn và ngủ nhờ, sáng hôm sau cô ta đã cuỗm đi toàn bộ số tiền...
Một đôi vợ chồng và đứa con nhỏ còn bế ngửa cư trú ở phố nhà binh đã gần ba tháng. Anh chồng từng là bộ đội, đã từng chốt ở tiền đồn biên giới, đã hết...