Một tháng sau, nhân dịp nghỉ hè Trường xin phép mẹ về An Lâm chơi, vừa là để thăm lại quê nhà, thăm những kỉ niệm êm đềm thời thơ ấu, vừa là để kèm dậy người con của bà Nhì như lời chàng đã hứa. Nhà bà Nhì vốn nghèo nên mấy mẹ con chỉ quây quần sống với nhau trong nếp nhà cũ. Bích là cậu con trai thi trượt mà bà nhờ Trường dạy học. Khi Trường đến thăm nhà bà Nhì, chỉ có Trinh , cô bé có đôi mắt to và đen vẫn thường chơi với Trường và Lan ngày trước là ở nhà, còn Bích đi khất nợ bên sông chưa về.
Nguyễn Du về làng đã gần một tháng mà chỉ mải mê cây mác, rượu và quyển kinh phật . Cảnh nhà túng bấn quá Nguyễn tính sẽ gọi dăm ba đưa trẻ dạy học cho...
Sau ba năm làm quan, phải chứng kiến cảnh quan lại mua quan bán chức, tham nhũng lan tràn, công thần hãm hại lẫn nhau, nhân dân đói khổ và lầm than......