Thực dân Pháp nổ súng gây hấn tại Hải Phòng. Bác Hồ chỉ đạo tất cả trong tư thế chiến đấu nhưng không gây đụng độ thêm, lấy tự vệ là chính. Bác yêu cầu phải vận động nhân dân Hải Phòng tản cư. Nhưng rất ít người dân chịu đi, một phần sợ khó nhưng phần lớn ở lại bám trụ quyết chống thực dân Pháp. Đã xuất hiện nhiều tấm gương dũng cảm.
Chú Hai Quân dắt Cục và Cù Lao đi thăm làng. Những cảnh vật và con người nơi thôn quê làm chú Hai xúc động và mờ mờ nhận thấy ý nghĩa chữ đất nước và sông...
Ở buổi đọc truyện trước, tiểu thuyết “Quê nội” đưa người nghe trở lại với những ngày tháng chú Hai Quân bị bọn bị đế quốc phong kiến áp bức, cực chẳng đã...