Qua Chương đầu tiên của tiểu thuyết “Hồ Xuân Hương tiếng vọng”, “Thầy đồ dứt áo xa quê” cho thấy những biến cố gia đình thầy đồ Hồ Phi Diễn liên tiếp xảy ra: Người em trai lưu lạc, cha mẹ qua đời. Tiếp đó người vợ đầu tiên của ông là Phan Thị cũng qua đời sau lần đẻ non không giữ được thai nhi. Năm 1762, thầy đồ Hồ Phi Diễn đã 53 tuổi.
Sau khi Lượt bị bắt, Hoan được cử thay Lượt làm đội trưởng. Từ sáng kiến của Thuộc, trong vai cô hàng xén, Thư đã dụ được hai tên lính Pháp chăn bò mải...
Một tổn thất xảy ra. Trong lần đón du kích về bàn giao kho súng, do có kẻ phản bội, Lượt – người Đội trưởng thiếu niên du kích Đình Bảng đã sa vào tay kẻ...
Sau giờ phút thiêng liêng trong đêm bác Nhã thay mặt Chi bộ đảng, công nhận thành lập lại Đội thiếu niên du kích, các bạn thấy mình như già dặn, lớn hơn...
Từ cuối năm 1949, giặc Pháp đã tăng cường lực lượng chiếm đóng, bắt giết những người tham gia kháng chiến. Từ khi giặc về lập bốt, Đội thiếu niên du kích...