Tình cờ gặp và giúp đỡ người phụ nữ trẻ chìa nón xin tiền du khách để lo tang cho mẹ tại Hội hoa mẫu đơn - Chùa Phật Tích, Tiên Du, Kinh Bắc đầu xuân năm 1768, thầy đồ Hồ Phi Diễn không thể ngờ đó chính là duyên trời định cho thầy tìm được ý trung nhân của đời mình. Người phụ nữ đó là Hà Thị Hoa, ở làng Hoa Thiều, huyện Đông Ngàn, phủ Từ Sơn.
Ngoài lúc học ở nhà thầy Lê Hảo, Cục, Cù Lao , và bọn trẻ trong làng còn phụ giúp gia đình chăn trâu, trồng dâu nuôi tằm, nghề rất phát triển ở làng Hòa...
Trong lúc chờ đợi trường mới, Cục và Cù Lao được anh Bốn Linh cho đến học ở nhà thầy Lê Hảo. Thầy Lê Hảo đã cải cách hoàn toàn nội dung giảng dạy. Thày...
Chú Hai Quân dắt Cục và Cù Lao đi thăm làng. Những cảnh vật và con người nơi thôn quê làm chú Hai xúc động và mờ mờ nhận thấy ý nghĩa chữ đất nước và sông...