Xuân Hương đã 22 tuổi. Xuân Hương nghe lời mẹ mở nhưng mối tình đầu dẫu chỉ là trong mộng với Ngyễn Du đâu dễ dứt ra được. Năm 1796, Xuân Hương nghe tin Nguyễn Du trên đường vào Nam theo nhà Nguyễn thì bị quân Tây Sơn bắt. Trong khi đó mẹ nàng đã nhận lời gả cho chàng lang ở xóm Tây. Phạm Đình Hổ nghe tin Xuân Hương đi lấy chồng nghĩ buồn cho Nguyễn Du đã viết bài thơ “Nhớ xưa”. Đám sĩ tử chưa có vợ lảng xa nàng thơ góa phụ khiến đường tình duyên của nàng đã trắc trở lại thêm trắc trở .
Biết Nguyễn Du là con Xuân quận công Nguyễn Nghiễm có tài văn võ, Vua Gia Long rất mừng. Ngài tin rằng dùng được người như Nguyễn sẽ lôi kéo được bao sĩ...
Nguyễn Du về làng đã gần một tháng mà chỉ mải mê cây mác, rượu và quyển kinh phật . Cảnh nhà túng bấn quá Nguyễn tính sẽ gọi dăm ba đưa trẻ dạy học cho...