Mùa cốm tới với làng Cam Đồng. Ông Yểng thấy vui vui trong lòng. Ông thì say sưa nghiền diêm sinh làm thuốc súng. Cắm và Mòn đã thuyết phục Cai Sẩu và anh em trên bốt Cối Ngàn đem súng trở về với kháng chiến. Hai đứa trẻ Tiển và Phin có những tâm sự riêng tư rất đáng yêu. Tố và Va đã có một đêm sống trong cảm xúc yêu đương ngọt ngào. Nhưng ông Yểng không hề biết rằng cũng trong đêm ấy, Brusex và tổng đoàn Ngao dẫn quân lên U Sung bắt Sào.
Nguyễn Du về làng đã gần một tháng mà chỉ mải mê cây mác, rượu và quyển kinh phật . Cảnh nhà túng bấn quá Nguyễn tính sẽ gọi dăm ba đưa trẻ dạy học cho...
Sau ba năm làm quan, phải chứng kiến cảnh quan lại mua quan bán chức, tham nhũng lan tràn, công thần hãm hại lẫn nhau, nhân dân đói khổ và lầm than......