Gia đình ông đồ Khang họp bàn giải quyết việc Sài đánh vợ khiến cô vợ phải bỏ về nhà mẹ đẻ. Anh hai Tính là người có học và tiếng nói có trọng lượng nhất nhà đưa ra ý kiến: Sài phải sang nhà Tuyết nói lời xin lỗi rồi mọi chuyện tính tiếp. Nạn đói đang có nguy cơ loang bùng khắp xã. Tuy đất làng phù sa mầu mỡ nhưng những người nông dân chỉ quen đi làm thuê. Họ coi việc đi làm thuê như một niềm kiêu hãnh.
Một tổn thất xảy ra. Trong lần đón du kích về bàn giao kho súng, do có kẻ phản bội, Lượt – người Đội trưởng thiếu niên du kích Đình Bảng đã sa vào tay kẻ...
Sau giờ phút thiêng liêng trong đêm bác Nhã thay mặt Chi bộ đảng, công nhận thành lập lại Đội thiếu niên du kích, các bạn thấy mình như già dặn, lớn hơn...
Từ cuối năm 1949, giặc Pháp đã tăng cường lực lượng chiếm đóng, bắt giết những người tham gia kháng chiến. Từ khi giặc về lập bốt, Đội thiếu niên du kích...