Phần đầu của cuốn tiểu tuyết "Sông xa" của nhà văn Chu Lai mở đầu bằng những hồi ức về những năm tháng đen tối nhất của chiến trường miền Nam. Sau Mậu Thân, lực lượng của ta còn rất mỏng, nhất là vùng đồng bằng và đô thị. Đối phương khống chế, truy kích ta cả đêm lẫn ngày trên tất cả các nẻo đường. Nhưng cũng chính vì thế chúng cũng bộc lộ những sơ hở.
Sau ba năm mãn tang cha, Phi Mai mười sáu tuổi, đã trở thành thiếu nữ, giúp mẹ gánh vác việc nhà. Mặc dù thích thú với việc làm thơ song nàng không mơ...
Những tháng ngày tuổi thơ của nữ sĩ Hồ Xuân Hương đang êm đềm, tươi đẹp sống vui cùng cha mẹ thì biến cố xảy ra khi thầy đồ Hồ Phi Diễn do tuổi cao sức...