Phần đầu của cuốn tiểu tuyết "Sông xa" của nhà văn Chu Lai mở đầu bằng những hồi ức về những năm tháng đen tối nhất của chiến trường miền Nam. Sau Mậu Thân, lực lượng của ta còn rất mỏng, nhất là vùng đồng bằng và đô thị. Đối phương khống chế, truy kích ta cả đêm lẫn ngày trên tất cả các nẻo đường. Nhưng cũng chính vì thế chúng cũng bộc lộ những sơ hở.
Nghĩa quân chia làm ba cánh xuất trận. Đề Nắm cùng Cai Cừ, Thám đốc quân đánh thẳng vào trại quan hai Mặt Ngựa. Thám vật ngửa thằng gác dưới sườn đồi bắt...
Các cánh nghĩa quân họp ngay ở sân nhà Đề Nắm. Đề Nắm thông tin quân Tây lại lên, đánh Lạng Sơn, đánh rất to, và chiếm thêm nhiều đất phủ Lạng Giang....
Xế trưa, Bá Ngọ đi chợ sắm đồ Tết trung thu về mà mà trong chợ, ngoài phố và các ngả sang Thắng hay xuống huyện Mọc đều vắng ngắt. Nghe đồn Tây lên, đóng...