Khi bố cậu bé Hồng chết, mẹ cậu phải bỏ đi tha hương cầu thực vào Thanh Hóa để kiếm tiền trả nợ, rồi lại mang thai với một người đàn ông và bị họ hàng gán cho cái tội "chưa đoạn tang chồng đã chửa đẻ với người khác". Hồng và em Quế phải ở với bà nội và cô. Xa mẹ, thiếu thốn và tình cảm lẫn vật chất, hai anh em Hồng phải chịu bao đắng cay, tủi hờn bởi sự đối xử bất công giữa anh em cậu và đứa con cô.
Làng Mai qua cơn đói nhờ phong trào “hũ gạo cứu đói” do Hồ Chủ Tịch phát động. Vừa lúc đó thì ông Hậu nghe tin nước ta sẽ bị Pháp xâm lược một lần nữa....
Bầu cử đại biểu quốc hội kết thúc. Chính phủ liên hợp, gồm nhiều đảng phái được hình thành, trong đó đại biểu Việt Minh chiếm 120 ghế, số ghế dành chi...
Đồn trưởng quân đội Trung hoa vào gặp ông Hậu mời ông đi theo Đảng Việt Quốc của Tưởng Giới Thạch nhưng ông Hậu khôn khéo thoái thác. Ông đã cam kết đi...