Khi bố cậu bé Hồng chết, mẹ cậu phải bỏ đi tha hương cầu thực vào Thanh Hóa để kiếm tiền trả nợ, rồi lại mang thai với một người đàn ông và bị họ hàng gán cho cái tội "chưa đoạn tang chồng đã chửa đẻ với người khác". Hồng và em Quế phải ở với bà nội và cô. Xa mẹ, thiếu thốn và tình cảm lẫn vật chất, hai anh em Hồng phải chịu bao đắng cay, tủi hờn bởi sự đối xử bất công giữa anh em cậu và đứa con cô.
Sau giờ phút thiêng liêng trong đêm bác Nhã thay mặt Chi bộ đảng, công nhận thành lập lại Đội thiếu niên du kích, các bạn thấy mình như già dặn, lớn hơn...
Từ cuối năm 1949, giặc Pháp đã tăng cường lực lượng chiếm đóng, bắt giết những người tham gia kháng chiến. Từ khi giặc về lập bốt, Đội thiếu niên du kích...
Sau 52 ngày đêm chiến đấu ngoan cường, bộ đội ta đã bẻ gãy “Cuộc hành quân Lam Sơn 719” của địch. Xong trận vây hãm Bản Đông, vết thương của Hà Quốc Thành...