Chuyển đến dạy học tại vùng đất mới Đức Thọ, Hà Tĩnh, việc đầu tiên, ông Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc dẫn Côn đi thăm các gia đình nghĩa quân từng nổi dậy đánh Pháp năm xưa. Côn đã nhanh chóng kết bạn với bọn trẻ ở đây và được các bạn suy tôn là “Khổng Minh” trong các trò nghịch. Cậu và các bạn đã nghĩ ra cách dùng pháo đùng ném vào vườn nhà tên việt gian Hoàng Cao Khải khi nhà hắn đang có tiệc, khiến chúng tưởng có súng bắn. Ông Phó bảng không giấu nổi niềm vui khi đứa con ông yêu quí ngày càng bộc lộ...
Mặc cho mẹ và bà Hai sắp đặt, Trường vẫn quyết định từ chối đám cưới với Hảo, đến với Trinh. Sau một năm, hai người nên vợ nên chồng và sống một quãng...
Tình yêu của Trường và Trinh nảy nở và ngày càng trở nên đằm thắm, suốt trong thời kỳ Trường nghỉ ở An Lâm. Tháng mười đã đến. Ngày nghỉ sắp hết. Trường...
Trường trở lại thăm họ hàng bên ngoại và thăm lại phố chợ An Lâm. Nhà bác Cả vẫn giàu có, vững chãi bên những cảnh nghèo khổ, tối tăm xung quanh. Bác Cả...