Dịp đầu năm 1953, Hoan được thay mặt Đội thiếu niên du kích Đình Bảng đi dự Đại hội chiến sĩ thi đua toàn quốc tại Việt Bắc. Lá thư từ chiến khu Việt Bắc của Hoan gửi về càng khích lệ tinh thần hoạt động hăng hái của các đội viên Đội thiếu niên du kích. Tình thế ở làng Đình Bảng đã có những thay đổi. Quân Pháp rệu rã, chán chường lặng lẽ rút dần khỏi làng. Tranh thủ Tết nguyên đán, Lí Bài cùng bọn việt gian xun xoe đến chúc Tết lấy lòng dân làng.
Khi bố cậu bé Hồng chết, mẹ cậu phải bỏ đi tha hương cầu thực vào Thanh Hóa để kiếm tiền trả nợ, rồi lại mang thai với một người đàn ông và bị họ hàng gán...
Bố Hồng vì nghiện ngập đã thôi việc nhà nước, cầm văn tự địa đồ lấy tiền tiêu sài. Của cải trong nhà dần dần đội nón ra đi, mẹ Hồng phải đưa em gái cậu...
Tác phẩm "Những ngày thơ ấu” mở đầu bằng hình ảnh một gia đình giả dối. Cha mẹ cậu bé Hồng lấy nhau do “bài tính” của hai gia đình. Giữa họ, trước và sau...