Từ những tác động của công nghệ truyền thông
Với sự xuất hiện của mạng Internet và các công nghệ truyền thông mới, các loại hình truyền thông truyền thống ở Việt Nam đã bước vào một giai đoạn phát triển mới với đặc điểm nổi bật là hội tụ truyền thông, tích hợp phương tiện. Tất cả các mô hình truyền thông truyền thống có thể tận dụng các phương tiện truyền thông kỹ thuật số để phát triển tạo ra tiền đề cho việc hình thành các tòa soạn hội tụ của các tập đoàn truyền thông. Bởi khi chưa có internet, các loại hình báo chí truyền thống (báo in, phát thanh, truyền hình) phát triển tương đối độc lập, mỗi loại hình có những ưu thế riêng không bị lấn át, nhưng khi internet ra đời và phát triển cùng một loạt tiện ích đã tạo nên một sức mạnh mới mà các loại hình truyền thông trước đây khó cạnh tranh nổi. Xu hướng phát triển này mang tính khách quan, đáp ứng nhu cầu thông tin của lớp công chúng mới trong xã hội hiện đại.
Xu hướng phát triển của cơ quan báo chí
Một cơ quan báo chí hiện đại sẽ là một guồng máy sản xuất, phân phối thông tin dưới nhiều chất liệu khác nhau, với mục đích nhằm đáp ứng tối đa nhu cầu, sở thích đa dạng của công chúng. Theo mô hình này, thông tin sẽ được chủ động phân phối theo cách mà công chúng cần tiếp nhận nó nhanh nhất, chất lượng nhất, đầy đủ nhất. Để thích ứng với phương tiện truyền thông mới này, các tòa soạn đã phải thay đổi để tăng hiệu quả trao đổi, xử lý thông tin. Việc quản lý chất lượng tập trung sẽ đảm bảo được những thông tin nhất quán trên mọi loại hình và kênh thông tin của các phương tiện truyền thông, qua đó sẽ củng cố thêm thương hiệu của cơ quan báo chí. Áp dụng chung một kế hoạch thống nhất sẽ đảm bảo nguồn cung cấp ổn định thông tin độc quyền về những vấn đề đang được công chúng quan tâm nhất. Đây là hướng đi của báo chí hiện đại trên thế giới và cả Việt Nam.
Ảnh hưởng của truyền thông đa phương tiện đối với hoạt động của nhà báo
Sự phát triển kỹ năng đa phương tiện vừa là nhu cầu phát triển tự thân, vừa để tránh khỏi bị đào thải trong quá trình cạnh tranh của các cơ quan báo chí nói chung, các nhà báo nói riêng. Nếu trước đây người làm báo gần như chỉ chuyên môn một công việc, do vậy một ê kíp làm việc theo lối truyền thống thường là cồng kềnh, nhưng hiệu quả lại không cao. Làm báo thời kỳ đa phương tiện đòi hỏi một nhà báo phải là người làm được nhiều việc, không chỉ viết cho báo in mà còn có thể viết cho báo điện tử, báo phát thanh và truyền hình. Nhà báo cần có sự chuyên nghiệp để xử lý thông tin cho các kênh truyền thông. Đưa tin đa phương tiện là cần phải hiểu rõ đặc điểm, chức năng các loại hình báo chí khác nhau như thế nào, tính chất các kênh thông tin khác nhau ra làm sao để có trong thời đại ngày nay, sự phát triển của internet đã có tác động mạnh mẽ trong việc truyền bá và tiếp nhận thông tin của công chúng. Công nghệ truyền thông toàn cầu – hệ quả của sự phát triển về khoa học công nghệ đã góp phần đưa tin tức đến với công chúng một cách nhanh chóng, rút ngắn khoảng cách địa lý, đồng thời tạo áp lực to lớn đối với người làm báo. Hoạt động của nhà báo cần có sự thay đổi như thế nào để thích nghi với xu hướng phát triển của truyền thông đa phương tiện? Thể sử dụng hiệu quả nhất thông tin nào cần chuyển tải đa phương tiện và chuyển tải như thế nào để hiệu quả thông tin được tốt nhất.
Với kỹ năng khai thác, chắt lọc thông tin: Nhà báo cần có kỹ năng sử dụng các phương tiện kỹ thuật hiện đại phục vụ hoạt động nghiệp vụ báo chí, có kỹ năng phát hiện vấn đề, kỹ năng thu thập, khai thác, xử lý, kiểm chứng thông tin và xây dựng tác phẩm… Nhà báo trong kỷ nguyên số cần phải biết sử dụng và khai thác triệt để truyền thông xã hội phục vụ cho hoạt động của mình. Theo đó, nhà báo phải là người biết thu hút sự hợp tác và cùng tham gia của công chúng, coi công chúng là đối tác hoặc đồng nghiệp thông qua các kênh truyền thông xã hội. Làm báo thời kỳ đa phương tiện, nhà báo sẽ vừa là chủ thể, lại vừa là khách thể thông qua việc tiếp nhận, xử lý thông tin từ phía công chúng qua các trang mạng xã hội. Điều này được thể hiện rõ nét nhất là trên các trang tin điện tử.
Trong một tòa soạn, các bộ phận liên kết với nhau bằng hệ thống máy tính từ Tổng biên tập đến các khâu sản xuất trong tòa soạn, tạo nên một ê kíp làm việc liên hoàn, có thể cùng một lúc xử lý nhiều kênh thông tin như truyền hình internet, báo điện tử, báo giấy, các thông tin mạng trên điện thoại, ipad…Vì vậy, yêu cầu phóng viên, biên tập viên của tòa soạn hội tụ phải “đa kỹ năng”. Với đạo đức nhà báo là một nhân tố hết sức quan trọng để tạo nên tính chuyên nghiệp của phóng viên báo chí. Mục đích lớn nhất của người làm báo là phải đưa thông tin trung thực, trong một bối cảnh trung thực để mọi người có thể hiểu đúng về vấn đề, sự kiện đó. Truyền thông đa phương tiện đem đến cho các nhà báo sự tiện lợi và cơ hội phát huy sở trường và khả năng của mình, nhưng cũng đặt ra những thách thức không nhỏ trong quá trình tác nghiệp. Công nghệ sẽ giúp cho nhà báo khả năng tiếp cận với chủ đề, sự kiện nhanh hơn nhưng sẽ làm thui chột kiến thức và khả năng tư duy của nhà báo nếu nhà báo đó có tư tưởng ỷ lại vào kỹ thuật và công nghệ. Lối làm việc không trực tiếp đi đến hiện trường để thu thập thông tin mà khai thác nguồn tin trên mạng rồi xào xáo trở thành tin bài của mình là những hiện tượng làm báo tiêu cực của không ít phóng viên hiện nay.