Chủ tịch Ủy ban châu Âu, bà Ursula von der Leyen. (Ảnh: TTXVN)

Đây là mức tăng đáng kể so với ngân sách 1.210 tỷ euro được thông qua vào năm 2020. Các nước EU muốn huy động một nguồn lực lớn nhằm hiện thực hóa tham vọng tăng cường độc lập chiến lược và khả năng ứng phó các thách thức toàn cầu.

Với 3 trụ cột chính, ngân sách lần này của EU được cấu trúc lại nhằm tập trung vào các vấn đề mang tầm chiến lược.

Trụ cột đầu tiên, mang tên “Các đối tác quốc gia và khu vực”, được dành cho các chính sách nông nghiệp, thủy sản, gắn kết và xã hội với tổng kinh phí 865 tỷ euro, nhằm bảo đảm phát triển hài hòa giữa các vùng lãnh thổ trong khối.

Trụ cột thứ hai dành 410 tỷ euro cho tăng cường năng lực cạnh tranh thông qua đầu tư vào nghiên cứu, đổi mới và công nghệ, góp phần củng cố vị thế kinh tế của EU trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu gay gắt.

Trụ cột thứ ba hướng tới chính sách đối ngoại, với tổng giá trị 200 tỷ euro, trong đó dành 100 tỷ euro hỗ trợ Ukraine tái thiết và hội nhập.

Một điểm đáng chú ý là toàn bộ các khoản chi sẽ được ràng buộc chặt chẽ với điều kiện tuân thủ pháp quyền.

Bà Leyen nhấn mạnh, đây là ngân sách cho một kỷ nguyên mới, phù hợp tầm nhìn của châu Âu, giúp giải quyết các thách thức chung và củng cố khả năng tự chủ chiến lược của khối. Bà cũng cam kết sẽ bảo đảm chi tiêu công minh bạch và có trách nhiệm giải trình.

Một điểm mới đáng quan tâm của ngân sách lần này là việc thành lập Quỹ Năng lực cạnh tranh châu Âu trị giá 410 tỷ euro nhằm khuyến khích thu hút đầu tư tư nhân và tối ưu hóa hiệu quả chi tiêu công, hướng tới mục tiêu hiện đại hóa nền kinh tế và tăng tính bền vững trong tăng trưởng.

Ngân sách cũng dành 292 tỷ euro cho các hạng mục khác, bao gồm thanh toán nợ liên quan quỹ phục hồi hậu Covid-19, với khoản chi trả ước tính từ 25-30 tỷ euro mỗi năm.

EC đề xuất chi trả các khoản này thông qua nguồn lực tài chính mới từ thuế khí thải, thuế hải quan và các loại thuế chung toàn EU.

Tuy nhiên, các đề xuất hiện vẫn vấp phải sự phản đối từ một số quốc gia thành viên. Đề xuất ngân sách mới phản ánh nỗ lực tăng cường tính linh hoạt và khả năng thích ứng của EU trước những biến động lớn trong và ngoài khu vực.

EU cũng đã đưa ra một lộ trình xây dựng năng lực quốc phòng cần thiết để bảo vệ công dân, các giá trị cốt lõi của Liên minh, đồng thời tăng cường khả năng ứng phó trước những biến động địa chính trị ngày càng nhanh chóng và khó lường.

Trong chiến lược tăng cường năng lực quốc phòng với mục tiêu then chốt: Hiện thực hóa kế hoạch “Sẵn sàng 2030” và triển khai sáng kiến “Tái vũ trang châu Âu”, EU đã công bố quy định mới nhằm tăng tốc các khoản đầu tư quốc phòng trong khuôn khổ ngân sách chung của khối.

Gói sửa đổi các chương trình tài trợ hiện hành sẽ tập trung đẩy nhanh, linh hoạt hóa và tăng cường phối hợp đầu tư cho nền công nghiệp và công nghệ quốc phòng châu Âu.

EU cũng đang đầu tư mạnh mẽ vào phát triển các dự án công nghệ xanh, góp phần khẳng định vai trò đi đầu của Lục địa già trong cuộc chuyển đổi công nghiệp toàn cầu hướng tới trung hòa carbon.

Nhằm đóng góp tích cực vào mục tiêu phát triển bền vững và xây dựng nền công nghiệp sạch tại châu Âu, EC và Ngân hàng Đầu tư châu Âu (EIB) mới đây đã ký thỏa thuận quan trọng nhằm gia hạn và mở rộng Chương trình Hỗ trợ phát triển dự án (PDA), với ngân sách tăng mạnh từ 24 lên 90 triệu euro.

Với đề xuất ngân sách mới, EU chính thức khởi động tiến trình đàm phán được dự báo sẽ kéo dài và nhiều tranh cãi giữa các nước thành viên và Nghị viện châu Âu. Các bên sẽ phải cân nhắc giữa lợi ích riêng và mục tiêu chung nhằm bảo đảm một khung tài chính vững chắc cho tương lai châu Âu.

 Theo Anh Thư/ Nhân Dân

https://nhandan.vn/eu-tang-cuong-tu-chu-chien-luoc-post894484.html