Xuất khẩu tôm, cá tra tăng trưởng ấn tượng

Theo ước tính từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), trong 6 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản đạt khoảng 5,11 tỷ USD, tăng 16% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, xuất khẩu tôm ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng với gần 2,14 tỷ USD (tăng 30,4%), trong khi cá tra mang về khoảng 925 triệu USD (tăng 8%).

Năm nay, kim ngạch xuất khẩu tôm dự báo đạt 4 - 4,3 tỷ USD. Ảnh minh họa

Ông Nguyễn Hoài Nam - Tổng Thư ký VASEP - nhận định, kết quả này có được nhờ sự phục hồi của thị trường quốc tế, cùng với những nỗ lực không ngừng của cộng đồng doanh nghiệp và sự hỗ trợ tích cực từ các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, đặc biệt là các thương vụ. Tại nhiều chương trình xúc tiến thương mại ở các thị trường trọng điểm, các đại sứ quán và Thương vụ đã đồng hành, hỗ trợ hiệu quả cho doanh nghiệp thủy sản trong việc quảng bá, kết nối và mở rộng thị trường.

Cũng theo ông Nam, các Hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Chính phủ đã đàm phán và ký kết đang phát huy hiệu quả rõ rệt, mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho ngành. Ưu đãi thuế quan, điều kiện tiếp cận thị trường thuận lợi và các cam kết mở cửa thương mại giúp doanh nghiệp nâng cao sức cạnh tranh và mở rộng quy mô xuất khẩu.

Tuy nhiên, bên cạnh những tín hiệu tích cực, ngành thủy sản vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức. Ông Nhữ Văn Cẩn - Phó Cục trưởng Cục Thủy sản và Kiểm ngư, cho biết, các rào cản về thuế quan, cùng với việc Ủy ban châu Âu (EC) vẫn duy trì cảnh báo “thẻ vàng” đối với thủy sản khai thác, đang ảnh hưởng đến uy tín quốc tế của sản phẩm thủy sản Việt Nam. Ngoài ra, yêu cầu ngày càng cao của các thị trường nhập khẩu về truy xuất nguồn gốc và tính hợp pháp sản phẩm cũng đặt ra áp lực không nhỏ cho ngành.

Ông Ngô Hồng Phong - Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) - đánh giá, mục tiêu xuất khẩu 10 tỷ USD trong năm 2025 là một thách thức lớn, nhất là trong bối cảnh thị trường Hoa Kỳ còn nhiều khó khăn.

Do đó, trong 6 tháng cuối năm, cần có các giải pháp cụ thể, mang tính đột phá để hoàn thành mục tiêu. Một trong những hướng đi quan trọng là thúc đẩy mở cửa lại thị trường Trung Quốc cho sản phẩm tôm hùm bông, nếu thành công sẽ tạo ra động lực tăng trưởng mới. Bên cạnh đó, thị trường Brazil cũng mở ra cơ hội mới khi chính thức nới quy định hóa lý đối với cá tra và cho phép nhập khẩu cá rô phi Việt Nam.

Còn theo ông Nguyễn Hoài Nam, trong các kỳ rà soát FTA sắp tới, VASEP kỳ vọng sẽ có thêm các ưu đãi mới, nhất là đối với những mặt hàng chủ lực như tôm và cá ngừ vốn gắn liền với sinh kế của nông dân và ngư dân Việt Nam. Cụ thể, Hiệp hội đề xuất mở thêm hạn ngạch tôm trong FTA với Hàn Quốc và mở rộng hạn ngạch cá ngừ trong FTA với Liên minh châu Âu (EU).

Kỳ vọng bứt phá nhờ đổi mới công nghệ và hội nhập hiệu quả

Theo chỉ tiêu được giao, ngành thủy sản phải đạt mức tăng trưởng 4,35% trong năm 2025. Để hoàn thành mục tiêu này, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến nhấn mạnh, cần tập trung vào lĩnh vực nuôi trồng thủy sản, trong đó, vấn đề con giống là yếu tố then chốt quyết định hiệu quả sản xuất. Việc nâng cao chất lượng và chủ động nguồn giống đòi hỏi sự vào cuộc mạnh mẽ hơn từ khu vực doanh nghiệp tư nhân.

Đối với nuôi biển, cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, kêu gọi các tập đoàn lớn tham gia đầu tư quy mô, hiện đại hóa thiết bị và công nghệ nuôi biển. Song song đó, cần xây dựng chuỗi liên kết chặt chẽ giữa các khâu nuôi trồng, chế biến và tiêu thụ. Thứ trưởng cũng đặc biệt nhấn mạnh việc phát triển rong và tảo biển như một hướng đi chiến lược, tiềm năng cao trong bối cảnh biến đổi khí hậu.

Lĩnh vực khai thác cũng cần có những chuyển biến mạnh mẽ, đặc biệt trong thiết kế, đóng mới tàu cá hiện đại, đầu tư trang thiết bị bảo quản và sơ chế sản phẩm ngay trên tàu. Công tác đào tạo máy trưởng, thuyền trưởng cũng phải được chú trọng để nâng cao năng lực vận hành và hiệu quả khai thác bền vững.

Về bảo tồn nguồn lợi thủy sản, Thứ trưởng cho rằng, cần tiến hành rà soát toàn diện các khu bảo tồn hiện có, đánh giá hiệu quả thực tế. Từ đó, đưa ra các đề xuất phù hợp, đảm bảo cân bằng giữa khai thác và bảo tồn.

Liên quan đến vấn đề IUU, Bộ sẽ tiếp tục đẩy mạnh kiểm tra, giám sát tại các địa phương, kiên quyết triển khai các giải pháp cần thiết để tiến tới mục tiêu sớm gỡ bỏ cảnh báo “thẻ vàng” từ EC.

Theo Nguyễn Hạnh/ Công Thương

https://congthuong.vn/nganh-thuy-san-huong-toi-muc-tieu-10-ty-usd-trong-nam-2025-412458.html