Một chiếc drone Shahed 136 (hay còn gọi Geran-2) do Iran sản xuất bị Ukraine bắn hạ được trưng bày bên ngoài trụ sở Bộ Ngoại giao Ukraine ở Kiev vào ngày 21-7 - Ảnh: AFP

Hơn ba năm xung đột, mỗi đêm người dân Ukraine vẫn phải rút vào các hầm trú bom và ga tàu điện ngầm khi đối mặt với các đợt tấn công bằng tên lửa và mới đây là bằng drone của Nga. 

Dữ liệu từ Không quân Ukraine cho thấy tháng 7 vừa qua Nga đã phóng kỷ lục 6.443 drone và tên lửa vào Ukraine - mức cao nhất kể từ đầu cuộc chiến, tăng 13% so với tháng 6. Với nhiều người Ukraine, những chiếc "xe máy bay" Shahed và Geran đã trở thành biểu tượng đe dọa vì âm thanh đặc trưng của chúng.

Nga gia tăng sản xuất

Các quan chức và truyền thông Nga liên tục công bố về khả năng tự sản xuất drone ngày càng tăng. Bản tin gần đây trên kênh Zvezda chiếu cảnh nhà máy sản xuất drone Geran tại Alabuga (Cộng hòa Tatarstan) cho thấy công nhân đang chế tạo và xếp hàng chục drone tấn công sẵn sàng bàn giao. Theo nhiều ước tính, chi phí mỗi chiếc drone Geran sản xuất trong nước dao động 10.000 - 50.000 USD.

Viện Nghiên cứu chiến tranh (ISW) và tướng Đức Christian Freuding cho rằng Nga có thể sớm đạt khả năng phóng 1.000 - 2.000 drone mỗi ngày vào Ukraine. 

Hiện tại Ukraine phải đối mặt với khoảng 300 - 400 drone tấn công mỗi ngày vào các mục tiêu dân sự, con số chưa từng có trong năm 2023 hay năm 2024, theo ông Yuriy Boyechko - người sáng lập kiêm giám đốc điều hành tổ chức từ thiện Hope for Ukraine - nhận định trên Đài ABC News.

Trong số 6.443 drone và tên lửa đã được Nga phóng đi trong tháng 7, có 6.245 drone và mồi nhử (trung bình khoảng 201 chiếc mỗi ngày) và khoảng 198 tên lửa hành trình cùng tên lửa đạn đạo (hơn 6 quả mỗi ngày). Theo ông Paroinen, sự kết hợp drone tấn công và drone mồi nhử tạo ra vấn đề "rất khó chịu" cho lực lượng phòng không Ukraine.

Ngoài việc gây thương vong cho dân thường và phá hủy cơ sở hạ tầng, các cuộc tấn công bằng drone và tên lửa của Nga - thường kéo dài nhiều giờ ban đêm - còn gây ra áp lực tâm lý dai dẳng cho người dân ở Ukraine. 

"Mục tiêu là làm sâu sắc thêm cảm giác rằng không có nơi nào an toàn, và không còn niềm tin vào Nhà nước hay lực lượng phòng thủ Ukraine" - ông Serhii Bratchuk, người phát ngôn Sư đoàn miền Nam thuộc quân đội Ukraine, nói với báo The Kyiv Independent.

Nguồn: ABC News/Không quân Ukraine - Dữ liệu: THANH BÌNH - Đồ họa: N.KH.

Ukraine tìm giải pháp

Những cuộc tấn công này gây kinh hoàng và thương vong nặng nề. Theo Phái bộ Giám sát quyền con người của Liên hợp quốc tại Ukraine, tháng 6 ghi nhận số dân thường thương vong cao nhất hàng tháng trong hơn ba năm: 232 người chết và 1.343 người bị thương. Mùa hè năm nay người dân Ukraine dành nhiều thời gian trong hầm trú ẩn hơn bao giờ hết.

Ukraine đối diện bài toán khó: Việc dùng tên lửa trị giá hàng triệu USD như hệ thống IRIS-T để bắn hạ drone giá rẻ sẽ nhanh chóng làm suy yếu hệ thống phòng không tầm cao cần thiết để đánh chặn tên lửa hành trình và đạn đạo. 

Cho đến gần đây, sự kết hợp giữa tác chiến điện tử và các nhóm cơ động được trang bị súng máy hạng nặng cùng pháo phòng không như hệ thống Gepard của Đức vẫn đủ sức tiêu diệt phần lớn drone. Tuy nhiên họ đang gặp khó khăn trước các mẫu Geran cải tiến, bay ở tầm cao và theo quỹ đạo khó đoán.

Điều đáng chú ý là tỉ lệ đánh chặn của Ukraine vẫn cao đáng kể. Tháng 7 Ukraine tuyên bố bắn hạ hoặc vô hiệu hóa khoảng 89% số drone và 61% số tên lửa. Theo tạp chí The Economist, khi drone Nga tăng số lượng, những "bầy" drone Geran-2 đang bắt đầu khiến hệ thống phòng thủ Ukraine bị quá tải. Tính đến tháng 3, chỉ khoảng 3-5% số drone Geran có thể xuyên thủng được, nhưng con số đó đã tăng lên khoảng 15% hồi tháng 6.

Giải pháp khả thi nhất hiện nay là drone đánh chặn giá rẻ. Ít nhất bốn công ty Ukraine đang sản xuất các mẫu drone đánh chặn khác nhau. Tướng Oleksandr Syrskyi, tổng tư lệnh quân đội Ukraine, đánh giá drone đánh chặn có tỉ lệ thành công khoảng 70% khi đối đầu với drone Geran. 

Gần đây, Tổng thống Volodymyr Zelensky ra lệnh cho Bộ Quốc phòng Ukraine nhanh chóng ký hợp đồng quy mô lớn mua các loại drone đánh chặn đã chứng minh hiệu quả.

Không ngừng cải tiến

Theo Thanh Bình/Tuổi trẻ

https://tuoitre.vn/ukraine-cang-minh-chong-drone-cua-nga-20250804073252751.htm