Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn - Ảnh: GIA HÂN

Chiều 10-5, Quốc hội thảo luận tổ về dự Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch.

Tăng cường cơ chế thực thi và giám sát quy hoạch

Phát biểu thảo luận tổ, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho hay sửa luật lần này không phải sửa toàn diện mà nhằm hoàn thiện hệ thống quy hoạch, phục vụ việc sắp xếp sáp nhập đơn vị hành chính, xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp.

Trong đó, yêu cầu đưa ra phải sửa đổi luật cho phù hợp, đặc biệt đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tránh tình trạng danh mục dự án Quốc hội quyết rồi nhưng địa phương vẫn phải làm việc với các bộ, ngành để xin thay đổi quy hoạch sử dụng đất.

Ông nhấn mạnh quy hoạch phải bảo đảm tính minh bạch, đồng bộ và quy định công khai thông tin quy hoạch, lấy ý kiến nhân dân thực chất, nhất là nhóm chịu tác động trực tiếp của quy hoạch.

Cùng với đó, thiết lập cơ chế giám sát đảm bảo quy hoạch không bị điều chỉnh tùy tiện vì lợi ích cục bộ.

Ông dẫn lại việc đi nước ngoài thấy một thành phố, tỉnh có sa bàn quy hoạch và người dân được vào xem.

"Họ quy hoạch này dài hạn chứ không phải 5 - 10 năm lại sửa. Còn nhiều khi địa phương ở mình, bí thư, chủ tịch nhiệm kỳ này quy hoạch như thế này, nhưng bí thư, chủ tịch sau lên lại thay đổi, bổ sung, điều chỉnh quy hoạch", ông Mẫn nêu.

Ông nhấn mạnh nếu không minh bạch, đồng bộ, dẫn đến tình trạng quy hoạch liên tục bị thay đổi. Đây là vấn đề phải có tính toán thật kỹ. Khi triển khai quy hoạch đòi hỏi tăng cường cơ chế thực thi và giám sát.

Quy hoạch minh bạch, công khai, được sự giám sát của nhân dân và nhân dân đồng thuận khi triển khai quy hoạch thực hiện sẽ tốt, khả thi.

Về phân cấp, phân quyền trong lập, thẩm định, phê duyệt, triển khai và điều chỉnh quy hoạch, ông nhấn mạnh phải đổi mới mạnh mẽ để thực hiện phân cấp, phân quyền mạnh hơn theo chủ trương của Đảng.

Ông nêu tại dự luật lần này, dự kiến sẽ phân cấp thẩm quyền của Quốc hội cho Chính phủ trong việc xác định các vùng cần lập quy hoạch, quyết định quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất cấp quốc gia.

Phân cấp nhiều thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ cho bộ trưởng, chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố như việc quyết định danh mục các dự án ưu tiên đầu tư trong kế hoạch thực hiện quy hoạch ngành, quốc gia, quy hoạch tỉnh. Hay điều chỉnh quy hoạch ngành, quy hoạch tỉnh đối với quy hoạch thời kỳ 2021 - 2030.

Ông đề nghị đánh giá cụ thể những vướng mắc thực tiễn trong việc thực hiện thẩm quyền quyết định, phê duyệt hoặc điều chỉnh quy hoạch để tiến hành sửa đổi.

Ông Mẫn lưu ý, khi phân cấp cho Chính phủ quyết định quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quy hoạch không gian biển quốc gia cho Chính phủ thì cần nghiên cứu tích hợp một số nội dung quan trọng của hai quy hoạch này vào nội dung quy hoạch tổng thể quốc gia.

Điều này để đảm bảo quyền giám sát, quyết định của Quốc hội với nguồn lực có tầm quan trọng quốc gia. Đồng thời sửa nhưng phải đảm bảo không vi hiến...

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng - Ảnh: GIA HÂN

Phân cấp, phân quyền cho địa phương mạnh hơn về quy hoạch

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết việc sửa luật lần này nhằm đảm bảo điều chỉnh quy hoạch các cấp sau khi sắp xếp đơn vị hành chính có hiệu lực, các địa phương có thể điều chỉnh quy hoạch ngay.

"Khi thực hiện điều chỉnh địa giới hành chính, sáp nhập các địa phương với nhau thì quy hoạch tỉnh cần được điều chỉnh, nếu không địa phương không làm gì được. Do đó, Luật Quy hoạch phải sửa ngay mới đáp ứng được, nếu không tắc hết", ông nói.

Về phân cấp, phân quyền cho địa phương, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho hay dự luật đưa ra quy định mạnh hơn, như đề xuất địa phương được trao quyền quyết định quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia, vốn thuộc thẩm quyền của Quốc hội...

Về xử lý mâu thuẫn, chồng lấn giữa các quy hoạch, ông Thắng thừa nhận đây là vấn đề vướng mắc thực tế lâu nay.

Theo ông, một số địa phương có tuyến đường đã có quy hoạch giao thông, nhưng lại chồng lấn với quy hoạch khoáng sản. Giờ quy hoạch nào điều chỉnh theo quy hoạch nào, rất khó phân định.

Thời gian qua, một số trường hợp cụ thể được đề xuất trình Thủ tướng xem xét quyết định việc quy hoạch nào phải điều chỉnh để không chồng lấn, nhưng không triệt để.

Do đó, dự luật bổ sung quy định mang tính nguyên tắc, trường hợp có mâu thuẫn, chồng chéo giữa quy hoạch chuyên ngành, kỹ thuật thì cấp có thẩm quyền cao hơn sẽ quyết việc quy hoạch nào phải điều chỉnh.

Chính phủ sẽ hướng dẫn chi tiết tại nghị định, trong đó đưa ra nguyên tắc, tiêu chí về trường hợp quy hoạch cùng cấp thì quy hoạch nào điều chỉnh.

Theo Thành Chung/ Tuổi trẻ

https://tuoitre.vn/nhieu-khi-o-dia-phuong-cu-bi-thu-chu-tich-moi-la-dieu-chinh-thay-doi-quy-hoach-20250510172357296.htm