Liên quan tới thu hồi đất quy định trong Luật Đất đai 2024, cần sửa đổi, bổ sung cho phù hợp, sát thực hơn với các diễn biến trong bối cảnh mới hiện nay, nhất là trong kỷ nguyên mới của nước ta.
Cân nhắc các quy định thu hồi đất cần sát thực tế và phù hợp bối cảnh phát triển mới. (Ảnh: PV)
Tổng hợp các ý kiến đóng góp xuất phát từ thực tiễn, liên quan đến thu hồi đất để phát triển kinh tế-xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng (Điều 79), Viện nghiên cứu đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam (VARS IRE), Hội môi giới Bất động sản Việt Nam đồng ý bổ sung khoản 33.
Cụ thể, đồng ý với nội dung: “Thực hiện các dự án đầu tư công khẩn cấp phục vụ cho nhiệm vụ chính trị, đối ngoại; dự án trong khu thương mại tự do, trong trung tâm tài chính quốc tế; dự án logistics; dự án hỗn hợp dân cư, đô thị, du lịch, dịch vụ thương mại, văn hóa, thể thao và các mục đích khác; dự án công nghiệp văn hóa và các dự án phát triển kinh tế-xã hội khác do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định phù hợp điều kiện thực tế tại địa phương”.
Tuy nhiên, theo Viện nghiên cứu đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam, quy định trên hiện vẫn mang tính khái quát, định tính (chẳng hạn: tiêu chí nào để xác định dự án “khẩn cấp”), trong khi chưa có cơ sở nhận diện, phân loại và áp dụng rõ ràng. Điều này dễ dẫn đến cách hiểu và vận dụng khác nhau giữa các địa phương, tiềm ẩn nguy cơ xin-cho hoặc lạm dụng danh mục “dự án phát triển kinh tế-xã hội khác, đồng thời gây khó khăn cho công tác thanh tra, kiểm tra và giám sát. Chính vì vậy, cần đưa ra các hướng dẫn chi tiết với tiêu chí phân loại, nhận diện cụ thể.
Điểm tiến bộ của phương án là, thay vì chỉ quy định đạt trên 75% diện tích đất hoặc thỏa thuận được với trên 75% số lượng người sử dụng đất, đã bổ sung thêm điều kiện trên 75% số lượng người sử dụng đất đồng thời chiếm trên 50% diện tích đất. Quy định này giúp hài hòa hơn lợi ích giữa doanh nghiệp và người dân, hạn chế tình trạng doanh nghiệp thỏa thuận được 75% diện tích đất nhưng chỉ với số ít hộ dân, gây phản ứng trong cộng đồng.
Tuy nhiên, theo ý kiến đóng góp, dù Nhà nước có đứng ra thu hồi phần diện tích còn lại, nhưng nếu không có quy trình cụ thể và quy định rõ tiến độ bàn giao đất sạch phù hợp lộ trình thực hiện dự án, thì doanh nghiệp vẫn gặp nhiều khó khăn trong triển khai.
Mô hình quy hoạch dự án. (Ảnh: HNV)
Về việc quy định sửa đổi, bổ sung quy định cho phép thu hồi đất trước khi hoàn thành việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và việc bố trí tái định cư trong một số trường hợp đặc biệt (khoản 3, Điều 80; khoản 8a, Điều 87). Cụ thể:
Thu hồi đất được thực hiện trước khi phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi không có trường hợp bố trí tái định cư đối với các dự án quan trọng quốc gia, dự án đầu tư công khẩn cấp, dự án khác được trên 75% người sử dụng đất đồng ý;
Trường hợp phải bố trí tái định cư thì chỉ được thực hiện thu hồi đất trước khi bố trí tái định cư trong các trường hợp dự án đầu tư công khẩn cấp, dự án thực hiện tái định cư tại chỗ, dự án mà việc bố trí tái định cư được theo tuyến công trình chính.
Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định thời gian và kinh phí tạm cư đối với trường hợp quyết định thu hồi đất trước khi hoàn thành bố trí tái định cư.
Theo Hà Anh/Báo Nhân Dân
https://nhandan.vn/can-nhac-xem-xet-ky-cac-quy-dinh-phap-luat-ve-thu-hoi-dat-post907063.html