9
/
177418
Thuần hóa 'sát thủ ruộng đồng' làm nước mắm cà cuống
thuan-hoa-sat-thu-ruong-dong-lam-nuoc-mam-ca-cuong
news

Thuần hóa 'sát thủ ruộng đồng' làm nước mắm cà cuống

Thứ 2, 10/03/2025 | 12:36:00
2,092 lượt xem

Đôi bạn trẻ quyết định bỏ công việc đang ổn định ở Hà Nội quay về quê học làm nước mắm cà cuống nuôi để làm giàu.

Ước mơ làng mắm vùng biển - Ảnh 1.

Lê Thị Thơ trong khu nhà lưới ủ mắm bằng chum sành theo cách truyền thống quê mình - Ảnh: VŨ TUẤN

Sau năm lần thất bại, thương hiệu nước mắm cà cuống từ làng biển quê hương dần định hình cùng ước mơ xây dựng làng nghề tại quê nhà ngày một gần hơn.

Bà con quê tôi làm nước mắm từ cá biển rất ngon nhưng không ai làm nhiều để bán, cũng không có hợp tác xã hay làng nghề gì cả. Tôi học cách làm và mong tạo ra làng nghề nước mắm có thương hiệu riêng của quê mình.

LÊ THỊ THƠ

Chọn lối đi khác biệt cho nước mắm quê mình

Cô chủ nhỏ Lê Thị Thơ, ở huyện Lộc Hà (tỉnh Hà Tĩnh), kể ngày trở về quê khởi nghiệp bằng hơn hai chục cái chum sành và dăm đôi cà cuống. Thơ tốt nghiệp khoa kinh tế Học viện Nông nghiệp Hà Nội.

Ra trường từng làm cho một nhà phân phối lớn các loại nước mắm, gia vị ở thủ đô. Tại đây, cô gái trẻ thấy đơn đặt hàng nước mắm truyền thống ngày càng tăng trong khi các loại nước chấm công nghiệp chỉ đợi các chương trình khuyến mãi mới "đẩy hàng".

Thấy hai vợ chồng khăn gói về quê, cha mẹ, rồi họ hàng vừa mừng vừa lo. Mừng vì thấy hai bạn tha thiết với nghề truyền thống quê hương nhưng lại sợ thu nhập không được như ở thành phố. Thời điểm đó, vừa giữ các mối hàng phân phối nước mắm, gia vị ở Hà Nội, Thơ vừa về quê học cách ủ mắm.

Nước mắm truyền thống phải cạnh tranh gay gắt trên thị trường. Những chỉ dẫn địa lý như Phú Quốc, Phan Thiết ở miền Nam, Cát Hải ở miền Bắc hay Ba Làng ở miền Trung đã quá nổi tiếng.

"Hà Tĩnh quê mình chưa có thương hiệu nào, nên muốn đứng vững phải khác biệt. Tôi chọn cách đưa hương vị tinh dầu cà cuống vào những loại nước mắm ngon nhất dành cho phân khúc khách hàng cao cấp, khó tính nhưng ổn định và bền vững", Thơ cho biết.

Cà cuống là loài khá đặc biệt. Dù ban ngày nhút nhát trốn dưới nước, song ban đêm lại bò lên rình mồi. Chỉ cần có con gì bơi qua mà nó chộp được, cái vòi nhọn hoắt của nó sẽ lập tức cắm vào hút dinh dưỡng của con mồi. Người ở quê ví von cà cuống bắt mồi như quái vật phim kinh dị.

Còn người già trong làng kể ngày bé đi làm đồng vẫn gặp cà cuống bắt cá như "sát thủ đồng ruộng". Nhưng giờ ngày càng hiếm gặp cà cuống tự nhiên, vì dù bắt mồi hung hăng song chúng khá nhạy cảm với thuốc bảo vệ thực vật, cánh đồng nào có phun thuốc là chúng chết sạch.

Tìm hiểu thực tế tại quê, Thơ thấy nơi có nước mắm ngon lại không nuôi cà cuống, còn nơi nuôi cà cuống thì không làm nước mắm. Cô muốn kết hợp cả hai chỗ này lại cùng nhau khi bắt tay khởi nghiệp theo nghề truyền thống quê mình.

Thuần hóa 'sát thủ ruộng đồng' làm nước mắm cà cuống - Ảnh 3.

Thuần hóa “sát thủ đồng ruộng” để tạo ra loại nước mắm đặc sản khác biệt theo cách riêng - Ảnh: VŨ TUẤN

Năm lần thất bại mới thuần hóa "sát thủ đồng ruộng"

Đôi vợ chồng trẻ đặt chục cặp cà cuống tự nhiên về nuôi, dự tính làm nước mắm hữu cơ thì phải kết hợp với cà cuống tự nhiên. Nhưng đó là lần thất bại đầu tiên trên hành trình khởi nghiệp. Cà cuống tự nhiên vốn giá đắt, nhưng đem thả vào chuồng bị hoảng loạn, rất khó nuôi.

Được vài tuần, bọn cà cuống trong chuồng tự tiêu diệt lẫn nhau. Con này rình bắt con kia làm thức ăn. Đến vài con cuối cùng cũng tự lăn ra chết. Hóa ra chúng phàm ăn, trong khi vì chưa có kinh nghiệm nên Thơ cho số cá làm thức ăn vào bể không đủ, buộc chúng bắt đồng loại làm mồi.

Rút kinh nghiệm lần đầu, lần này Thơ tìm hiểu kỹ cách các trại nuôi cà cuống đã làm rồi mua năm ổ trứng về tự chăm. Đàn cà cuống lớn nhanh như thổi.

Vậy mà niềm vui ngắn chẳng tày gang khi lũ cà cuống lại rủ nhau lăn ra chết. Nguyên nhân do xác cá trong bể quá nhiều làm nước có mùi tanh, bà chủ trẻ thay nước giữ cho bể sạch, nhưng đâu ngờ làm vậy khiến cà cuống "sốc" nước, chết hết.

Lần thứ ba, cà cuống chết khi đã lột xác lần thứ năm, cũng là lúc chúng trưởng thành và bắt đầu cho tinh dầu. Bọn chúng cứ bò lên thành bể, yếu dần rồi tự rụng xuống chết. Cú này thì hoang mang thật khi kiểm tra mọi thứ đều ổn. Chỉ đến lúc dọn chuồng mới thoang thoảng ngửi thấy mùi thuốc sâu, họ quyết định dùng lưới che quanh cả khu chuồng, gây giống lại và mọi thứ mới dần ổn định.

Nhưng phải đến lần thất bại thứ năm, thử thách mới buông tha đôi vợ chồng trẻ. Khi này đã có đàn cà cuống lớn và còn sinh sản thêm lứa mới. Lũ cà cuống con được hai tuần tuổi, Thơ chuyển sang bể khác để dành bể cũ đón lứa cà cuống bé hơn. Nhưng qua bể mới, cà cuống liền bị "sốc" nước và lại chết. Vậy là thêm bài học nữa, kinh nghiệm để đời.

Cô chủ đã đợi lứa cà cuống con đủ bốn tuần tuổi mới chuyển bể. Chúng đủ khỏe và sống ngon lành.

Phải năm lần thất bại mới đến lúc lứa cà cuống cho tinh dầu đầu tiên đúng thời khắc những chum nước mắm được ủ đủ thời gian "chín".

Sản phẩm nước mắm cà cuống khép kín từ khâu chọn nguyên liệu, chế biến đến sản xuất, đóng chai ngay tại quê nhà chào hàng trong niềm vui khôn tả sau chặng đường khởi nghiệp đúng nghĩa lên bờ xuống ruộng.

Theo Vũ Tuấn/ Tuổi trẻ

https://tuoitre.vn/thuan-hoa-sat-thu-ruong-dong-lam-nuoc-mam-ca-cuong-20250310103745777.htm 

  • Từ khóa

Việt Nam mời Nga, Trung Quốc, Lào, Campuchia, Belarus cử lực lượng sang tham gia diễu binh

Bộ Quốc phòng cho biết mời 5 nước là Nga, Trung Quốc, Lào, Campuchia, Belarus cử lực lượng tham gia diễu binh tại Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và...
07:49 - 10/07/2025
243 lượt xem

Dùng AI tạo ảnh bị CSGT phạt bên xe ô tô sang chảnh: Sống ảo, phạt thật!

Mạng xã hội nở rộ trào lưu dùng AI tạo ảnh bị CSGT phạt bên xe ô tô sang chảnh. Cục CSGT khẳng định đây là hành vi vi phạm, sẽ bị xử lý nếu đăng tải.
15:33 - 09/07/2025
308 lượt xem

6 thí sinh vào vòng chung kết thế giới cuộc thi MOS World Championship 2025

6 thí sinh sẽ đại diện cho tài năng tin học trẻ Việt Nam tranh tài tại vòng chung kết thế giới cuộc thi MOS World Championship 2025 diễn ra từ ngày 27 -...
14:36 - 09/07/2025
315 lượt xem

Lũ lụt ở Texas, tin nhắn yêu thương của hai cô bé khiến người còn sống tan nát trái tim

Trong trận lũ lụt kinh hoàng ở Texas (Mỹ), một người đàn ông đã sơ tán các gia đình khác rồi cố chèo thuyền kayak đến chỗ các con gái. Tuy nhiên, dòng tin...
12:54 - 09/07/2025
371 lượt xem

Bộ Quốc phòng trả lời việc bố trí quân nhân công tác gần nhà

Bộ Quốc phòng vừa có giải đáp cử tri về việc đề nghị có quy định tạo điều kiện để quân nhân được công tác gần nhà nhằm ổn định cuộc sống và yên tâm phục...
09:04 - 09/07/2025
455 lượt xem