Đọc xong đoạn kết “ Đoạn trường tân thanh”, hai anh em Nguyễn Thiện, Nguyễn hành đều cảm nhận, “ Đoạn trường tân thanh” không chỉ là giấc mơ mà còn là sự giải thoát nỗi bồn cùng cực của chú. chú Bảy đã lấy chuyện nước người để nói chuyện nước mình, để bày tỏ thái độ của người trí thức trước cường quyền phong kiến. Tuy nhiên, từ lâu, sự chết non ám ảnh dân làng và cả gia tộc, ít ai qua được tuổi năm mươi ba. Chú Bảy
đã năm mươi tuổi.
Chuyện thứ 10 ở làng là từ khi vào hợp tác xã, làm ăn tập thể khiến cánh đồng lúa chỗ thì tốt ngập đầu chỗ thì loe hoe như cỏ. Còn Thỉnh thì trong lòng...
Ông Đầu- Chủ nhiệm hợp tác xã thực hiện chủ trương của cấp trên đến thuyết phục sư thầy phá chùa lấy gỗ và gạch để xây nhà trẻ mẫu giáo, xây nhà hộ sinh...
Không ra tán thành hay không tán thành chủ trương thành lập hợp tác xã, xung công của cải vật chất cho tập thể, nhưng Lão Thích lại vạch đường cho con...
Lão Thích trốn tránh gặp người làng, một mình một bến tắm để không phải thấy mặt ai và không ai thấy mình. Vậy mà hôm nay lại xuất hiện thêm lão Cẩn ở...