Con nhà nghèo là tiểu thuyết của Hồ Biểu Chánh xuất bản năm 1930, được xây dựng với hai tuyến nhân vật là giới điền chủ quyền thế và giới tá điền bị trị, trong một xã hội thuở giao thời giữa phong kiến và Tây hóa. Cô Tư Lựu con nhà tá điền, bố mẹ mất sớm, có hai người anh là cai tuần Bưởi và Ba Cam. Cai tuần Bưởi là tá điền của bà Cai Hiếu và vợ chồng cậu Hai Nghĩa, còn Ba Cam làm tài xế xe hơi cho một ông thầy kiện ở Sài Gòn.
Mai cùng người lão bộc tìm đến nhà ông Hàn Thanh ở làng bên ngỏ ý muốn bán nhà. Vốn luôn tự phụ là người hào hoa phong nhã, ông Hàn Thanh tuy đã có ba bà...
Trên chuyến xe lửa về Phúc Yên, tình cờ Mai gặp lại Lộc là con một vị quan, bạn cũ của cha cô. Lộc vốn yêu quý Mai từ nhỏ, lại say mê cái đẹp dịu dàng của...
Chiều thứ bẩy, Mai đến xin phép cho Huy đang học năm thứ ba ở trường Bảo hộ về nhà bác Phán chơi. Cha mẹ mất, của cải cũng khánh kiệt khiến Mai phải lo...