Con nhà nghèo là tiểu thuyết của Hồ Biểu Chánh xuất bản năm 1930, được xây dựng với hai tuyến nhân vật là giới điền chủ quyền thế và giới tá điền bị trị, trong một xã hội thuở giao thời giữa phong kiến và Tây hóa. Cô Tư Lựu con nhà tá điền, bố mẹ mất sớm, có hai người anh là cai tuần Bưởi và Ba Cam. Cai tuần Bưởi là tá điền của bà Cai Hiếu và vợ chồng cậu Hai Nghĩa, còn Ba Cam làm tài xế xe hơi cho một ông thầy kiện ở Sài Gòn.
Cô gái chợt nhận ra xóm Chùa Cuối của cô tất cả đã không còn dấu vết, làng cô giờ đây đã dần trở thành một khu đô thị mới, cô lạc lõng trên chuyến tàu kí...
Kế hoạch đầu độc trại lợn công ty Đá Vách bị thất bại, Tấn Phong và Nguyễn Uyên lại bị bắt vì buôn bán tàng trữ thuốc Tám Một. Hoá ra tất cả âm mưu của...
Tấn Phong rơi vào nghiện ngập không còn thiết gì khác ngoài thuốc Tám Một. Vân Thục nuối tiếc những ngày là một giáo viên dạy văn tuy nghèo khó nhưng yên...
Dung và Tấn đã nên vợ chồng, giám đốc Căn thấy lòng mình ấm áp, sau bao thăng trầm trên vùng đất hoang cằn Đá Vách, bây giờ người và đất bắt đầu được tươi...