Tiểu thuyết xoay quanh cuộc đời của Giang Minh Sài - Anh nông dân học giỏi. Tuy nhiên, Sài chịu nhiều áp lực. Khi mới 12 tuổi, Sài bị bố mẹ ép cưới Tuyết. Anh sống ngột ngạt vì không có tình cảm với vợ. Sài bỏ vào miền Nam theo tiếng gọi của tình yêu. Khi hòa bình, Sài ly hôn Tuyết và kết hôn với Châu. Tuy nhiên, bi kịch xảy ra khi anh phát hiện con gái Giang Minh Thùy không phải là con đẻ, mà là cốt nhục của Châu và tình cũ. Cuối cùng, anh chọn trở về quê hương.
Tổ chức thanh niên Mường do Cầm Ngọc Ninh cầm đầu đã giết hại nhiều cán bộ của huyện, hội viên xã bộ Việt Minh, nhóm địch vận của Đại đội 86 bộ đội địa...
Trong trận càn đầu tiên, Đào Tiến Lộc bị thương, đầu đạn găm vào sườn trái xuyên ra phía sau. Cả trung đội lê dương khố đỏ toả thành nhiều nhóm vào đốt...
Sau hai tháng cuộc họp chỉ đạo của thường trực huyện, địa bàn Thượng La Bằng- Nghĩa Tâm tạo nên một nỗi kinh hoàng với quan Vay- ăng- tanh, Tiểu khu...
Sau trận bị đánh úp do có chỉ điểm, Đào Tiến Lộc cho rà soát hào lý và người bất mãn. Huyện bộ chủ trương kết hợp bốn đội quân, chủ lực quân, dân quân...