Tiểu thuyết xoay quanh cuộc đời của Giang Minh Sài - Anh nông dân học giỏi. Tuy nhiên, Sài chịu nhiều áp lực. Khi mới 12 tuổi, Sài bị bố mẹ ép cưới Tuyết. Anh sống ngột ngạt vì không có tình cảm với vợ. Sài bỏ vào miền Nam theo tiếng gọi của tình yêu. Khi hòa bình, Sài ly hôn Tuyết và kết hôn với Châu. Tuy nhiên, bi kịch xảy ra khi anh phát hiện con gái Giang Minh Thùy không phải là con đẻ, mà là cốt nhục của Châu và tình cũ. Cuối cùng, anh chọn trở về quê hương.
Cuộc họp bí mật của lãnh đạo huyện được tổ chức tại nhà Hà Văn Đê dưới hình thức mừng sinh nhât cụ Vạn, thân mẫu. Trần Quốc Mạnh, Toàn Hồng, Nguyễn Duy...
Trong diễn biến trước, giặc Pháp trở lại Nghĩa Lộ nhanh quá khiến cho cả chính quyền mới và người dân bất ngờ. Hà Thiết Hùng, một thanh niên người Tày...
Giặc Pháp quay trở lại làng bản Yên Bái. Người dân yên ắng trong nhà buồn bã và lo lắng. Tên Hà Minh Rỗ làm tay sai cho Pháp từ trước khi Nhật Đảo Chính...
Đội du kích Âu Cơ trở thành đội quân giải phóng mang tên Mẫu quốc, lực lượng võ trang toàn tỉnh Yên Bái. Quang Minh là chính uỷ và Chỉ huy trưởng Bình...