Tuy chưa bị tên Lơ Rát nghi ngờ, nhưng Thạo rất buồn vì không thể liên lạc với Hoan. Tranh thủ về thăm làng lại bị xua đuổi, khinh miệt, Thạo rất tủi thân. Với sự thông minh, trong vai trò một thông ngôn, Thạo đã tìm cách cứu những người du kích bị bắt rồi dùng súng bắn chết tên Lơ Rát, chạy về phía du kích. Được sống với chính con người thật của mình - Thạo vô cùng hạnh phúc. Nhưng một viên đạn của địch đã bắn trúng, Thạo đã hy sinh.
Chuyển đến dạy học tại vùng đất mới Đức Thọ, Hà Tĩnh, việc đầu tiên, ông Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc dẫn Côn đi thăm các gia đình nghĩa quân từng nổi dậy...
Sau đám tang của cụ đồ An, mặc dù dân làng Võ Liệt, Thanh Chương tha thiết muốn đón ông Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc quay trở lại dạy học, nhưng ông đã từ...
Dẫu đỗ đạt cao, nhưng thấm nỗi đau mất nước, hiểu quan lại cũng chỉ là bù nhìn dưới sự đô hộ của thực dân Pháp, ông Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc đã viện lý do...