Tuy chưa bị tên Lơ Rát nghi ngờ, nhưng Thạo rất buồn vì không thể liên lạc với Hoan. Tranh thủ về thăm làng lại bị xua đuổi, khinh miệt, Thạo rất tủi thân. Với sự thông minh, trong vai trò một thông ngôn, Thạo đã tìm cách cứu những người du kích bị bắt rồi dùng súng bắn chết tên Lơ Rát, chạy về phía du kích. Được sống với chính con người thật của mình - Thạo vô cùng hạnh phúc. Nhưng một viên đạn của địch đã bắn trúng, Thạo đã hy sinh.
Sự linh lợi thông minh, ham hiểu biết cùng những suy nghĩ sớm già dặn của Côn đã khiến ông Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc không khỏi ngạc nhiên và mừng thầm....
Từ lúc thân mẫu là bà Hoàng Thị Loan mất ở Huế, trở về sống cùng cha và anh trai, chị gái tại làng Sen, bao tình cảm mẫu tử thiêng liêng chú bé Côn đã...
Năm 1903, khi 13 tuổi, sống ở làng Sen cùng với cha (cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc), anh trai (Khiêm), chị gái (Thanh), Côn đã nổi bật là một cậu bé thông...