19
/
161817
Lên đất Tổ, xem tài xế taxi, bảo vệ, chủ tiệm spa cũng nghiền hát xoan
len-dat-to-xem-tai-xe-taxi-bao-ve-chu-tiem-spa-cung-nghien-hat-xoan
news

Lên đất Tổ, xem tài xế taxi, bảo vệ, chủ tiệm spa cũng nghiền hát xoan

Thứ 2, 25/03/2024 | 13:10:00
2,025 lượt xem

Toàn những bài xoan cổ, lại thu mộc, rất khó tiếp cận giới trẻ. Kết hợp với rap hoặc những loại hình đương đại khác có phải dễ trend, dễ hot hơn không?

Nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Long (bìa phải) và các nghệ nhân phường xoan Thét - Ảnh: ĐẬU DUNG

Nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Long (bìa phải) và các nghệ nhân phường xoan Thét - Ảnh: ĐẬU DUNG

Nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Long nói về việc vì sao phải bảo tồn nguyên gốc một trong những di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. 

Vì mê hát xoan mà ông bỏ tiền bạc và công sức để thực hiện dự án Giới thiệu di sản âm nhạc hát xoan trong hai năm trời, rồi phổ biến miễn phí trên kênh YouTube Dân ca & Nhạc cổ truyền.

Sao cứ phải trend?

Dự án giới thiệu 16 bài xoan cổ, được thu mộc đúng kiểu của ông cha ngày xưa, gồm ba bài thuộc chặng hát thờ và 13 bài thuộc chặng quả cách - chặng trung tâm, quan trọng nhất của hát xoan. 

Ê kíp còn sản xuất một clip có tên Về đất Tổ nghe xoan ghi lại cuộc trò chuyện với các nghệ nhân phường xoan Thét - một trong bốn phường xoan gốc (thuộc xã Kim Đức, TP Việt Trì) của tỉnh Phú Thọ. 

Đây là lần đầu tiên trọn bộ 13 quả cách do một phường thể hiện được giới thiệu rộng rãi.

Thời gian qua, đã có không ít dự án kết hợp truyền thống và đương đại để tiếp cận đối tượng khán giả trẻ. 

Sao không chọn một cách thức hấp dẫn hơn, trend hơn? Xoan mà được rap hóa thì sao?

Nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Long bảo anh muốn lưu lại những phần thể hiện tốt nhất ở hiện tại cho bài bản xoan đó, ở phường xoan đó. Điều này sẽ rất giá trị khi 10 năm sau quay trở lại. 

"Tôi quan tâm nhất vẫn là giá trị di sản thay vì bề nổi, đám đông", anh nói. Đã có nhiều người tạo trend trên hay thậm chí còn tạo ra cả những trào lưu trong âm nhạc. Sự xuất hiện của anh và cộng sự vào trào lưu đó cũng chẳng góp thêm gì tốt đẹp hay cần thiết. 

Trong khi đó, những bài bản cổ lại đang rất cần sự tham gia của những người như anh góp sức.

Giới thiệu di sản âm nhạc hát xoan mang đến những tác phẩm chân thực nhất có thể, mộc mạc nhất có thể, như chính các nghệ nhân đang thể hiện tại đình làng quê của họ. 

"Giữa thời choáng ngợp bởi những xu hướng điện tử có sự can thiệp sâu của công nghệ thì một sản phẩm chân chất, mộc mạc, đáng yêu vang lên, tôi nghĩ cũng không kém phần thú vị", anh Nguyễn Quang Long chia sẻ.

Các nghệ nhân phường xoan Thét biểu diễn một bài hát xoan ngay tại đình làng Thét - Ảnh: ĐẬU DUNG

Các nghệ nhân phường xoan Thét biểu diễn một bài hát xoan ngay tại đình làng Thét - Ảnh: ĐẬU DUNG

Cảm động nhất là sự tiếp nối

11 năm trước, anh Nguyễn Quang Long đã có duyên thực hiện hai DVD Hát xoan Phú Thọ - 26 bài xoan cổ do Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch sản xuất, Nhà xuất bản Âm Nhạc (Dihavina) thực hiện. 

Từ đó, anh Long bị cái dung dị, cái thần của xoan chinh phục. Sau này, thỉnh thoảng anh vẫn về miền xoan để nghe những nghệ nhân mặc áo the, áo tứ thân hát xoan cho đỡ nhớ.

Hai năm thực hiện Giới thiệu Di sản âm nhạc hát xoan, anh Long điền dã về Phú Thọ như cơm bữa. Điều khiến anh cảm động chính là việc chứng kiến các nghệ nhân nối tiếp nhau bảo vệ xoan. 

Ông Nguyễn Văn Thuyết (bìa trái) làm bảo vệ, anh Nguyễn Văn Tuấn làm tái xế taxi nhưng khi có "điều động" từ phường xoan, liền về phường hát xoan - Ảnh: ĐẬU DUNG

Ông Nguyễn Văn Thuyết (bìa trái) làm bảo vệ, anh Nguyễn Văn Tuấn làm tái xế taxi nhưng khi có "điều động" từ phường xoan, liền về phường hát xoan - Ảnh: ĐẬU DUNG

Ở đây, họ có một lòng yêu xoan thuần khiết. Các nghệ nhân già tích cực truyền dạy cho lứa mầm xoan mới.

Chẳng hạn ở phường xoan Thét, người trong phường xoan mưu sinh bằng nhiều nghề khác nhau. 

Có người làm bảo vệ (ông Nguyễn Văn Thuyết), tài xế taxi (anh Nguyễn Văn Tuấn), chủ tiệm spa (chị Nguyễn Thị Hoa)... 

Nhưng khi phường "điều động gấp", có hôm đang chở khách, nhận được cuộc gọi của phường xoan, anh Tuấn phải đánh xe về ngay đình làng bởi "thông cảm, cho tôi về làng hát xoan". Còn chị Hoa dù đang có khách cũng phải đóng tiệm spa về làm đào hát.

Trong đợt ghi hình dự án lần này, có em Cao Minh Trí (sinh năm 2005), đứng bên cạnh các "bô lão" của phường xoan, làm kép trống và dẫn cách rất thuần thục, có nhịp và hát có phong cách riêng. Thật là một hình ảnh rất đẹp.

Theo Tuổi trẻ

https://tuoitre.vn/len-dat-to-xem-tai-xe-taxi-bao-ve-chu-tiem-spa-cung-nghien-hat-xoan-20240325100511499.htm 

  • Từ khóa

'Nhận diện văn hóa trong không gian số': Hành trình kiến tạo bản sắc dân tộc trong kỷ nguyên số

Cuốn sách chuyên khảo "Nhận diện văn hóa trong không gian số", do PGS.TS. Vũ Trọng Lâm và TS. Nguyễn Việt Lâm đồng chủ biên, Nhà xuất bản Chính trị quốc...
11:50 - 01/08/2025
774 lượt xem

Đợt phim chào mừng các ngày lễ trọng đại của đất nước

Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám, Quốc khánh 2/9, Ngày truyền thống Công an nhân dân và 20 năm Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, Cục Điện ảnh...
10:07 - 01/08/2025
848 lượt xem

Phương Oanh, Việt Hoa và Quỳnh Nguyễn đóng phim “30 chưa phải là hết” bản Việt

Bộ phim “Gió ngang khoảng trời xanh” do Trung tâm sản xuất phim truyền hình Việt Nam (VFC) thực hiện được mua bản quyền từ bộ phim Trung Quốc “30 chưa...
08:13 - 01/08/2025
846 lượt xem

Đưa Việt Nam trở thành điểm đến xanh bền vững trên bản đồ du lịch thế giới

Khẳng định Việt Nam là điểm đến hấp dẫn, 'xanh' và bền vững trên bản đồ du lịch thế giới, góp phần cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên phát...
07:24 - 01/08/2025
886 lượt xem

Phim Việt 'Mang mẹ đi bỏ' bất ngờ thu 14 tỉ đồng, vượt Conan đứng đầu phòng vé

Chiếu sớm từ 18h ngày 30-7, phim Việt 'Mang mẹ đi bỏ' bất ngờ thu 13,8 tỉ đồng (tính cả vé đặt trước). Phim vượt Conan, đứng top 1 phòng vé Việt.
15:03 - 31/07/2025
1,270 lượt xem