Tối 4.8, tờ South China Morning Post đưa tin vụ việc trên xảy ra vào ngày 2.8 vừa qua.

Phép thử của Bắc Kinh

Theo Lực lượng tuần duyên Đài Loan (CGA), cuộc đối đầu bắt đầu vào khoảng 14 giờ 50 chiều 2.8 khi bộ chỉ huy lực lượng phòng vệ của Đài Loan ở Đông Sa phát hiện tàu hải cảnh Trung Quốc mang số hiệu 3102 tiến về phía nam quần đảo này ở khoảng cách khoảng 28 hải lý, nơi đang do Đài Bắc kiểm soát.

Người của CGA nhìn về phía tàu hải cảnh 3102 của Trung Quốc đại lục khi xảy ra vụ việc vừa qua. Ảnh: CGA

Sau khi thất bại trong việc dùng loa phát thanh cảnh báo để ngăn chặn tàu 3102 tiến về phía trước, phía Đài Loan đã gửi tàu tuần tra vũ trang Hsun Hu số 8 có độ choán nước 1.000 tấn để theo dõi tàu đối phương. Đến khoảng 5 giờ 30 chiều cùng ngày, tàu 3102 chỉ còn cách quần đảo Đông Sa khoảng 10,3 hải lý về phía tây nam.

Tàu hải cảnh Trung Quốc 3102 tiếp tục quần thảo ở khu vực này, có lúc tắt hệ thống nhận diện tự động (AIS) khiến tàu Đài Loan phải theo sát thông qua radar. Hai bên quần thảo nhau liên tục và có lúc tàu của hai phía chỉ cách nhau 1 hải lý. Đến trưa 3.8 thì tàu 3102 mới rời đi.

Hoạt động trên của tàu hải cảnh 3102 được xem là một phép thử kế tiếp của Bắc Kinh đối với Đài Bắc xung quanh quần đảo Đông Sa.

Thực tế thời gian qua, Trung Quốc đại lục liên tục tăng cường hoạt động xung quanh quần đảo này và nhiều lần thách thức phía Đài Loan. Điển hình, cuối tháng 6, CGA phải điều động 2 tàu tuần tra là Hsun Hu số 7 có độ choán nước hơn 1.800 tấn và tàu Yunlin có độ choán nước gần 8.000 tấn để trục xuất tàu hải cảnh mang số hiệu 3301 của phía Trung Quốc đại lục. Không những vậy, CGA cũng thường xuyên tìm cách đẩy các tàu cá Trung Quốc đại lục ở khu vực này. Như hồi tháng 5, tàu của CGA phải dùng vòi rồng phun vào một tàu cá Trung Quốc nhằm đuổi khỏi vùng biển này.

Tiền đồn quan trọng

Bắc Kinh đã nhiều lần sử dụng cả răn đe quân sự nhằm vào quần đảo Đông Sa, thậm chí triển khai cả chiến đấu cơ đến khu vực này. Song hành là các hành động như chiến lược vùng xám mà Bắc Kinh đã áp dụng ở phía nam Biển Đông. Năm ngoái, để phòng ngừa rủi ro, Đài Bắc đã triển khai thêm một đơn vị phòng vệ tương tự thủy quân lục chiến đến đồn trú tại Đông Sa.

Quần đảo Đông Sa có vị trí quan trọng. Ảnh: Tổng hợp

Phân tích khi trả lời Thanh Niên, TS Satoru Nagao (Viện Nghiên cứu Hudson, Mỹ) chỉ ra nhiều lý do khiến Đông Sa có vai trò quan trọng như một tiền đồn mà cả Bắc Kinh lẫn Đài Bắc đều muốn kiểm soát. Cụ thể, quần đảo này nằm ở rìa phía nam trong chiến lược vành đai bảo vệ mà Đài Bắc xây dựng nhằm ngăn chặn từ xa lực lượng quân sự của Trung Quốc đại lục trong trường hợp hai bên bùng nổ chiến sự. Ngược lại, với Bắc Kinh thì Đông Sa là bàn đạp có thể dùng để đổ bộ lên phía nam Đài Loan.

Không những vậy, với Trung Quốc đại lục, Đông Sa còn giữ vị trí quan trọng trên tuyến hàng hải nối giữa Đài Loan với Hồng Kông. Ngoài ra, quần đảo này án ngữ ở vị trí cửa ngõ kênh Ba Sĩ vốn nằm trên hải trình mà hải quân Trung Quốc thường sử dụng để tiến về khu vực tây Thái Bình Dương hoặc băng xuống Biển Đông rồi hướng đến nam Thái Bình Dương. Chính vì thế, nếu kiểm soát thành công Đông Sa, Trung Quốc càng thuận tiện trong việc đẩy mạnh hoạt động của hải quân ra vùng tây Thái Bình Dương mà ít bị theo dõi trong bối cảnh nước này đang muốn vượt khỏi sự kiềm tỏa từ chiến lược chuỗi đảo của Mỹ.

Chính vì thế, quần đảo Đông Sa luôn là điểm nóng khi căng thẳng giữa Bắc Kinh và Đài Bắc dâng cao.

Trong khi đó, giới quân sự Mỹ gần đây liên tục cảnh báo khả năng Trung Quốc đại lục có thể sử dụng sức mạnh quân sự để thống nhất Đài Loan. Mới đây, tờ Financial Times đưa tin rằng Lầu Năm Góc đã gây áp lực lên Nhật Bản và Úc để làm rõ vai trò của Tokyo và Canberra nếu bùng phát xung đột ở eo biển Đài Loan.

Theo Hoàng Đình/Thanh niên

https://thanhnien.vn/cang-thang-quanh-tien-don-phia-bac-bien-dong-185250805221214973.htm