Con trai 13 tuổi của chị Thủy mải mê chơi game trên máy tính bảng - Ảnh: THÙY CHI

Nhiều nước như ở châu Âu đã ra các quy định hạn chế trẻ em dùng điện thoại. Ở Việt Nam, thực trạng trẻ nhỏ sử dụng điện thoại quá nhiều cũng diễn biến rất phức tạp đến mức phải cảnh báo. Nhiều bậc cha mẹ đã nói thẳng rằng họ "bó tay" trong việc hạn chế con sử dụng điện thoại. Có giải pháp nào hay không?

Một ngày bình thường trong con hẻm nhỏ 673 tỉnh lộ 10 (phường An Lạc, TP.HCM mới). Ba đứa trẻ "ngoan ngoãn" ngồi im thin thít trong góc phòng trọ. Đứa anh hai khoảng 13 tuổi đang chăm chú nhìn màn hình máy tính bảng cũ kỹ. Sát bên, hai đứa em gái khoảng 6,7 tuổi thì hau háu nhìn màn hình chiếc điện thoại cũng đã xuất hiện những vết lem mờ vì sử dụng nhiều năm.

Cha mẹ, con nhỏ, mỗi người một cái điện thoại

Dưới góc bếp, bà mẹ trạc 40 tuổi đang lúi húi chuẩn bị bữa cơm trưa. Chị cũng vừa nhặt bó rau vừa liếc nhìn màn hình điện thoại của mình đang mở review phim gì đó của Trung Quốc liên tục oang oang những từ "tổng tài", "điện chủ", "phế vật"... Trong lúc đó, hai đứa con gái nhỏ thì mải mê TikTok, đứa anh hai đang bị cuốn hút bởi những trò chơi game. Buổi sáng cuối tuần, gia đình bốn người thì đủ cả bốn chăm chú nhìn vào màn hình điện thoại và máy tính bảng.

"Cuối tuần sao chị không để tụi nhỏ chơi vận động gì đó cho khỏe mà dính chặt màn hình điện thoại hết vậy?". Nghe chúng tôi hỏi, chị Lê Thị Thủy có vẻ ngạc nhiên nhưng nhanh chóng có câu trả lời: "Vậy tụi nó mới chịu ngồi yên chỗ, chứ không chúng quậy nhức đầu luôn. Ai sức đâu mà giữ cho nổi". "Thì đứa anh hai cũng lớn rồi, trông hai em nhỏ được mà". "Không dám đâu, nhìn nó lớn xác vậy chứ nó trông nó còn chưa xong" - bà nội trợ trả lời câu hỏi kế tiếp.

Khi nghe chúng tôi lặp lại những câu hỏi về việc không rời được màn hình điện thoại, chị công nhân làm may mặc ở Khu công nghiệp Tân Tạo này không ngại trả lời: "Đó là hôm nay ổng ra chạy xe công nghệ thêm, chứ không thì bốn góc ôm bốn cái màn hình điện thoại, máy tính bảng luôn. 

Thôi thà vậy cho đỡ lộn xộn, ồn ào, nhức đầu". Trong gia đình chị, cái máy tính bảng của đứa con trai đầu được nhà hảo tâm tặng để học trực tuyến hồi dịch Covid-19. Cái điện thoại của hai đứa con gái nhỏ đang mê TikTok là cái cũ mẹ thải ra khi mua điện thoại mới.

Chị Thủy kể người chồng cũng định thay điện thoại, cái cũ đang xài bán không ai mua, chắc để lại cho đứa gái út 6 tuổi sắp vào lớp 1. "Ổng sẽ đưa lại cho nó cần học gì thì học, không thì ba anh em cũng có ba cái riêng để khỏi giành giật, tị nạnh nhau" - người mẹ quê ở Hồng Ngự, Đồng Tháp lên TP mưu sinh cùng chồng con, thoải mái cho biết.

Đến khi nghe chúng tôi hỏi thẳng có ngại tác hại với mấy đứa nhỏ "dính" vào màn hình điện thoại quá nhiều không, người mẹ này trả lời: "Ai biết đâu, nghe nói có hại thì chắc cũng có đó nhưng vậy mới giữ tụi nó chịu ngồi yên một chỗ. Tụi nhỏ mà ra ngoài mình còn mệt hơn"...

Hiện nay hình ảnh trẻ em mải mê cái màn hình điện thoại hay máy tính bảng đang nhan nhản khắp nơi và trở thành chuyện thường ngày, không được ai quan tâm nữa hoặc những người có quan tâm "rồi cũng đành bó tay". Có lẽ "thành trì" cuối cùng hạn chế điện thoại bây giờ là ở các trường học phổ thông cấm không cho học sinh mang điện thoại di động vào. 

Còn bên ngoài đứa trẻ 1-2 tuổi cũng được mẹ vừa cho ăn cháo, uống sữa vừa xem điện thoại. Hầu như khắp nơi, từ nhà riêng đến nhà trọ, từ quán ăn đến nhà hàng, quán nhậu, công viên, khu du lịch, người ta đều thấy hình ảnh trẻ em ngồi co ro, dám mắt vào cái điện thoại trên tay. Nhiều phụ huynh cho con sử dụng "ké" điện thoại của mình nhưng không ít người mua riêng cho con nhỏ một cái để nhu cầu của trẻ không ảnh hưởng đến mình.

Đứa bé phải xem màn hình điện thoại trong bữa ăn - Ảnh: THÙY CHI

"Có điện thoại thì nó mới ăn"

Khi viết bài này, chúng tôi đã làm một cuộc khảo sát nhỏ với 50 vị cha mẹ bằng bốn câu hỏi: Anh chị có cho con nhỏ sử dụng điện thoại không? Điện thoại anh chị cho con mượn hay mua riêng cho trẻ? Thời gian trẻ sử dụng điện thoại trung bình mỗi ngày bao lâu? Anh chị có quan tâm con xem gì trên điện thoại không?

Sau đó chúng tôi đã nhận được sự trả lời: 93% cha mẹ cho con nhỏ sử dụng điện thoại (7% người không cho con dùng đã giải thích do con họ còn quá nhỏ, dưới 1-2 tuổi). Trong đó 41% cha mẹ cho con nhỏ sử dụng "ké" điện thoại của mình vì con còn nhỏ (dưới 10 tuổi), 59% cha mẹ cho con sử dụng điện thoại riêng từ điện thoại cũ của mình để lại hoặc mua mới. 

43% cha mẹ cho biết con mình sử dụng điện thoại dưới 3 giờ một ngày và 57% cho biết con sử dụng điện thoại trên 3 giờ mỗi ngày. Trong nhóm phụ huynh cho con sử dụng điện thoại, có 33% người không thể quan tâm con nhỏ xem gì trên điện thoại vì họ bận bịu, 67% phụ huynh quan tâm nhưng lại có hơn nửa số người thuộc nhóm này cho biết vẫn không thể chắc chắn hết con mình đã xem những gì...

Đặc biệt sau khi nhận được sự trả lời này, chúng tôi thử phỏng vấn thêm vài người trong họ và nhận được những câu trả lời na ná nhau. Chị Nguyễn Thị Mỹ (33 tuổi, trọ ở xã Tân Nhựt, TP.HCM mới) cho biết quê mình ở An Giang. Vợ chồng và con gái nhỏ năm tuổi của chị lên đây ở trọ để một người đi làm công nhân khu công nghiệp, một người mua bán nhỏ gần nhà và giữ con. 

"Tôi nhớ con trai mình bắt đầu xem điện thoại từ hồi bú thêm sữa ngoài lúc 7 tháng tuổi. Bé quen bú mẹ, không chịu bú sữa bình, phải có cái màn hình điện thoại với các bé múa hát mới dụ được, rồi sau bé tập ăn bột, ăn cơm đều quen nhìn điện thoại" - chị Mỹ kể.

Về sau vợ chồng chị Mỹ cũng ý thức tìm cách giảm bớt sự phụ thuộc điện thoại của con nhưng họ đã thất bại. Nếu không có điện thoại, bé cứ ngậm mãi mà không chịu nuốt. Từ khi mới 4 tuổi, bé đã có hẳn một cái riêng của người cha đã sử dụng hai năm để lại cho con...

https://tuoitre.vn/tre-em-nghien-dien-thoai-ky-1-de-tre-xai-dien-thoai-cho-do-quay-20250804101831812.htm